Türkiye'de emekliler, yaşlılar ve kronik hastalığı bulunan vatandaşlar için üç bakanlık tarafından koordineli şekilde yürütülen kapsamlı destek paketleri hayata geçiriliyor. Gelir artışlarından sağlık hizmetlerine, evde bakım imkanlarından dijital kolaylıklara kadar geniş bir yelpazede sunulan hizmetlerle bu kesimlerin yaşam standartlarının yükseltilmesi hedefleniyor.
Emeklilere Yönelik Finansal Destekler ve Kolaylıklar
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, emekli aylıklarını enflasyon oranları ve refah payı ile artırırken, Ramazan ve Kurban Bayramı için ödenen ikramiyeleri yıllık toplam 6 bin liraya yükseltti. 2025 yılı için ilave artış seçenekleri de değerlendiriliyor.
Bankalarla yapılan protokoller sayesinde emekli promosyonları artırılırken, en düşük emekli aylığı düzenli aralıklarla güncelleniyor ve maaşlara ek ödeme uygulaması devam ediyor. Bankaya gidemeyen emekliler için "evde maaş" uygulaması hayata geçirildi.
Alo 170 hattında emeklilere öncelikli hizmet sunulurken, 81 ildeki SGK müdürlüklerinde "Türkiye Yüzyılı'nın Emektarları" masaları üzerinden bilgi ve işlem desteği veriliyor. Çalışmaya devam eden emeklilerden sosyal güvenlik destek primi kesintisinin kaldırılmasıyla bu kişilerin gelirlerinde artış sağlandı.
Kapsamlı Sağlık Hizmetleri ve Evde Bakım Desteği
Sağlık Bakanlığı, emekli, yaşlı ve kronik hastalığı bulunan vatandaşlara koruyucu sağlık hizmetleri, kronik hastalık yönetimi, evde sağlık hizmetleri ve erişilebilirlik uygulamalarıyla bütüncül destek sağlıyor.
KETEM'ler aracılığıyla meme, kolon ve rahim ağzı kanserlerine yönelik ücretsiz taramalar yapılırken; aile hekimliği birimleri hipertansiyon, diyabet, KOAH ve benzeri kronik hastalıkları düzenli olarak takip ediyor. 65 yaş ve üzeri bireyler, çok yönlü yaşlı değerlendirmeleri kapsamında 20'den fazla parametre üzerinden izlenerek riskler erken dönemde belirleniyor.
Evde Sağlık Hizmetleri sistemiyle yatağa bağımlı, ileri yaş ve ağır kronik hastalığı bulunan kişilere muayene, pansuman, enjeksiyon, tetkik için numune alımı ve nakil koordinasyonu gibi hizmetler ev ortamında sunuluyor. Rapor ve reçeteler ihtiyaç halinde e-Rapor sistemi üzerinden yenilenebiliyor.
Sosyal Yardımlar ve Kurumsal Bakım Hizmetleri
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, emekli, yaşlı ve engelli ihtiyaç sahiplerine yönelik nakdi yardımlar ve bakım hizmetleriyle öne çıkıyor. 2002'de 24 lira düzeyinde olan yaşlı ve engelli aylıkları, 1 Temmuz-31 Aralık 2025 dönemi için yaşlılarda 5 bin 390 lira seviyesine, engelli aylıklarında ise engel oranına göre 4 bin 302 ila 6 bin 454 lira aralığına yükseldi.
Kurumsal yaşlı bakım hizmetleri kapsamında huzurevleri, yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezleri, yaşlı yaşam evleri ve gündüzlü bakım merkezlerinden oluşan çok katmanlı bir model işletiliyor. Resmi ve özel kuruluşlar üzerinden yaklaşık 30 bin yaşlıya kurum bakımı sunuluyor.
2006'dan bu yana sürdürülen Evde Bakım Yardımı kapsamında, ağır engelli veya tam bağımlı bireylerin bakımını üstlenen yakınlarına 2025'in ikinci yarısı itibarıyla aylık 11 bin 702 lira ödeme yapılıyor. Program çerçevesinde bugüne kadar 228 milyar lirayı aşkın kaynak kullanıldı.
YADES, Vefa Programı ve Dijital Katılım Projeleri
Yaşlı Destek Programı (YADES) ile belediyelerle iş birliği içinde yaşlıların bulundukları çevrede desteklenmesi amaçlanıyor. 2016-2025 döneminde 54 belediyede hayata geçirilen 91 projeyle 100 bini aşkın hanede 160 binden fazla yaşlıya evde bakım, psiko-sosyal destek ve kültürel faaliyet hizmetleri ulaştırıldı.
Ulusal Vefa Programı kapsamında ise ev temizliği ve kişisel bakım gibi temel ihtiyaçlarını tek başına karşılayamayan yaşlı, engelli ve ağır kronik hastalığı bulunan vatandaşlara hane ziyaretleriyle destek veriliyor.
"Dijital Bahar" projesi sayesinde huzurevlerinde kalan yaşlıların tablet ve akıllı telefon kullanımı desteklenirken, dijital okuryazarlıkları güçlendiriliyor. "Nesiller Sevgiyle Buluşuyor: Torunum Olur Musun?" gibi projelerle kuşaklararası dayanışma ve kültürel aktarım teşvik ediliyor.
Yetkililer, üç bakanlık tarafından eşgüdüm halinde yürütülen çalışmalarla emeklilerin, yaşlıların ve kronik hastalığı bulunan vatandaşların gelir düzeyinin korunduğunu, sağlık ve bakım hizmetlerine erişimde eşitliğin pekiştirildiğini ve sosyal hayata katılımın güçlendirildiğini belirtiyor.
