Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılı Aralık ayına ilişkin İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi verilerini kamuoyu ile paylaştı. Açıklanan verilere göre, mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi, bir önceki aya kıyasla 0,5 puanlık artışla 103,7 seviyesine ulaşarak yükseliş eğilimini korudu. Mevsimsellikten arındırılmamış endeks ise 100,8 olarak gerçekleşti.
Endeksi Şekillendiren Faktörler
Endeks, imalat sanayisinde faaliyet gösteren 1799 iş yerinin katılımıyla gerçekleştirilen İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarından derlendi. Endeksteki artışa, ankette yer alan belirli kalemler yön verdi. Gelecek 3 aydaki üretim hacmi, mevcut mamul mal stoku, genel gidişat ve istihdam beklentileri endeksteki yükselişe olumlu katkı sağlarken; mevcut ve gelecekteki sipariş miktarları ile sabit sermaye yatırım harcamalarına ilişkin değerlendirmeler ise endeksi aşağı yönde etkiledi.
Kısa ve Orta Vadeli Beklentilerde Karışık Sinyaller
Son 3 aya ilişkin değerlendirmelerde dikkat çeken noktalar şöyle oldu: Üretim hacminde artış olduğunu bildirenlerin lehine olan eğilim zayıflarken, hem ihracat hem de iç piyasa sipariş miktarlarında artış bildirenlerin sayısı azaldı. Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu görüşü güçlenirken, mamul mal stoklarının normalin üzerinde olduğu yönündeki algı ise hafifledi.
Gelecek 3 aya bakıldığında ise, üretim hacmi ve iç piyasa siparişlerinde iyimser beklentiler güç kazandı. Buna karşılık, ihracat siparişlerindeki artış beklentisi zayıfladı. İstihdam konusunda ise olumlu bir gelişme yaşandı ve gelecek 3 ayda istihdamda azalış bekleyenlerin oranı düşerken, artış bekleyenlerin lehine bir dönüş gözlendi. Gelecek 12 aylık dönemdeki sabit sermaye yatırım harcamalarına ilişkin artış beklentileri ise bir önceki aya göre zayıfladı.
Enflasyon Beklentilerinde İyileşme
Verilerin en dikkat çeken yanlarından biri de enflasyon beklentilerindeki gelişmeler oldu. Gelecek 12 ay sonu için açıklanan yıllık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) beklentisi, bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak %33 seviyesine geriledi. Ayrıca, gelecek 3 aydaki ortalama birim maliyet artış beklentilerinde de bir yumuşama gözlemlendi. Öte yandan, gelecek 3 aydaki satış fiyatlarına ilişkin artış beklentilerinin güçlü kalmaya devam ettiği görüldü.
Sanayicilerin kendi sektörlerindeki genel gidişata ilişkin değerlendirmelerinde ise küçük bir iyileşme kaydedildi. Bir önceki aya kıyasla daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranındaki artış eğiliminin zayıfladığı tespit edildi.