Türkiye'nin en zorlu coğrafyalarından Doğu Karadeniz Bölgesi, iklim değişikliğiyle mücadele ve afetlere dayanıklılık kapsamında enerji sektöründe stratejik bir yatırım alanına dönüşüyor. Artvin, Giresun, Gümüşhane, Rize ve Trabzon illerinde faaliyet gösteren Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. (Çoruh EDAŞ), bölgenin zorlu koşullarında kesintisiz enerji sağlamak için kapsamlı bir dönüşüm programını hayata geçiriyor.
14 Milyar TL'lik Altyapı Yatırımı ve İklim Mücadelesi
Çoruh EDAŞ, 2025 yılı sonuna kadar toplam 14,03 milyar TL'yi aşan bir yatırım gerçekleştirmeyi planlıyor. Bu dev bütçenin ana hedefi, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı bölgenin elektrik dağıtım altyapısını çok daha dayanıklı hale getirmek. Şirket, deniz seviyesinden 2 bin 820 metre yüksekliğe kadar uzanan geniş bir coğrafyada 1,6 milyon aboneye hizmet veriyor.
Çoruh EDAŞ Genel Müdürü Mehmet Aydın, iklim değişikliğinin enerji altyapısı üzerindeki baskısının her yıl arttığını vurguladı. Aydın, "Deniz seviyesinden 2 bin 820 rakıma kadar kesintisiz enerji sağlıyoruz. Bu, Türkiye'de çok az dağıtım bölgesinin karşı karşıya olduğu bir zorluk" ifadelerini kullandı.
Afet Öncesi Önlem Stratejisi ve Teknolojik Haritalama
Şirketin temel yaklaşımı "afet olmadan önce önlem" almak olarak belirlendi. Bu kapsamda, son yıllarda sıklığı artan sel, heyelan, kar ve fırtına gibi afetlere yönelik proaktif bir sistem geliştirildi. Çoruh EDAŞ, hizmet verdiği 61 ilçenin tamamını kapsayan kapsamlı bir afet veri tabanı oluşturdu.
Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile analiz edilen bu veriler sayesinde riskler harita üzerinde katman katman incelenebiliyor. Mehmet Aydın, "Mahalle mahalle, köy köy risk senaryolarımız var. Gerekirse dağıtım merkezlerimizi bile daha güvenli alanlara taşıyoruz" açıklamasını yaptı.
Buzlanmaya Karşı Kimyasal Çözüm Araştırması
Bölgedeki bir diğer büyük sorun olan kar ve buzlanmanın, elektrik iletkenleri üzerinde ciddi bir mekanik yük oluşturduğuna dikkat çeken Aydın, bu riski azaltmak için akademik iş birliklerine gittiklerini belirtti. Üniversitelerle birlikte yürütülen çalışmalarda, iletkenlere sürülecek özel bir kimyasal madde ile buzlanmanın önlenip önlenemeyeceği test ediliyor.
Enerji Verimliliği ve Tasarruf Hedefleri
Çoruh EDAŞ, altyapıyı güçlendirmenin yanı sıra enerji verimliliği projelerine de büyük yatırım yapıyor. Son 4 yılda sadece planlı bakım çalışmaları için 2,7 milyar TL harcandı. SCADA sistemi sayesinde abonelerin yüzde 90'ı uzaktan kontrol ve yönetilebiliyor.
Şirket ayrıca her yıl 51 bin armatürü LED teknolojisine dönüştürüyor. Bu dönüşüm sayesinde şu anda yıllık 10 milyon kWh enerji tasarrufu sağlanıyor. Projenin tamamlanmasıyla birlikte bu tasarrufun 43 milyon kWh'ye ulaşması bekleniyor. Bu miktar, yaklaşık 20 bin hanenin yıllık elektrik tüketimine denk geliyor.
Doğu Karadeniz'deki bu kapsamlı yatırım ve dönüşüm hamlesi, iklim değişikliğinin yarattığı fiziksel ve ekonomik risklere karşı enerji sektöründen gelen önemli bir cevap niteliği taşıyor.