Suriye'nin Doğu Guta bölgesinde yaşananlar, insanın içini acıtan türden. Rejim güçlerinin yerle bir ettiği mahallelerin moloz yığınlarından adeta bir dağ yükseliyor şimdi. Sanki unutturmak istercesine, acıların üzerini örtmeye çalışıyorlar. Ama hafızalar o kadar kolay silinebilecek mi sanıyorsunuz?
Bölge sakinleri için bu yapay tepe, sadece bir enkaz yığını değil. Evlerinin, sokaklarının, anılarının mezar taşı gibi duruyor orada. Kimi zaman çocukluğunun geçtiği sokağı, kimi zaman ilk aşkını yaşadığı köşeyi arıyor gözleri o yığınların arasında. İnsanın yüreğine işleyen bir manzara gerçekten.
Enkazın Altında Kalan Hayatlar
Rejimin 'imar' adı altında yürüttüğü bu çalışmalar, aslında bir hafıza silme operasyonuna dönüşmüş durumda. Yıllarca kuşatma altında yaşamış, bombalardan saklanmış insanların geriye kalan tek şeyi olan hatıraları bile ellerinden alınıyor. Ne acı değil mi?
- Binlerce ev sıfıra indirgenmiş
- Okullar, hastaneler, camiler - hepsi yerle bir
- Yıllara dayanan kuşatmanın izleri silinmeye çalışılıyor
- İnsanlar evlerinin yerini bile tanıyamaz hale gelmiş
Bölgeye giden gözlemcilerin anlattıkları ise durumun vahametini gözler önüne seriyor. "Gözlerinizle görmeden inanamazsınız" diyor bir tanesi. "O enkaz yığınının neyi temsil ettiğini anlamak için orada yaşamış olmak gerekiyor belki de."
Hafızanın Direnişi
İlginçtir, rejim fiziksel izleri silmeye çalışsa da, insanların zihnindeki anıları silemiyor. Yaşlı bir adam anlatıyor: "Her sabah uyandığımda, penceremden görünen o dağa bakıyorum. Ama aslında gördüğüm şey, çocuklarımın büyüdüğü evin yok oluşu." İnsanın tüylerini diken diken eden bir itiraf bu.
Yerel aktivistler ise durumu şöyle özetliyor: "Bu bir hafıza katliamı. Sadece binaları yıkmıyorlar, geçmişi de yok ediyorlar." Haklılar da. Çünkü bir mahalleyi yeniden inşa etmek mümkün belki, ama kaybolan anıların yerine ne koyabilirsiniz ki?
Şu an o bölgeden geriye kalan tek şey, insanların zihninde yaşayan hatıralar. Ve o hatıralar, enkaz yığınlarından çok daha dayanıklı çıkacak gibi görünüyor. Tıpkı Suriye halkının kendisi gibi - yaralı ama direniyor, acılı ama ayakta.
