Gazze'de yaşananlar kelimenin tam anlamıyla bir ekonomik yıkım. İsrail'in devam eden saldırıları sadece can kayıplarına değil, bölgenin ekonomik omurgasının çökmesine de neden oldu. Sanki bir kasırga gelip de geriye hiçbir şey bırakmamış gibi...
Rakamlar o kadar çarpıcı ki insan inanası gelmiyor. Düşünsenize, bir bölgedeki ekonomik faaliyetlerin neredeyse tamamen durduğunu. Fabrikalar, işyerleri, çarşılar - hepsi yerle bir olmuş durumda.
İşsizlik Oranı Rekor Seviyede
Filistin Merkezi İstatistik Bürosu'nun verilerine göre Gazze'de işsizlik oranı yüzde 90'ın üzerine çıkmış durumda. Bu, dünyada görülmüş en yüksek işsizlik oranlarından biri. Hani derler ya "işsizlik diz boyu" diye, burada durum çok daha vahim.
Aslında bu rakamların arkasında milyonlarca insanın hikayesi var. Ailesini geçindirmeye çalışan babalar, eğitim hayalleri suya düşen gençler, emeklilik hayali kuran yaşlılar... Hepsinin umutları bir anda söndü.
Ekonomik Kayıp Devasa Boyutlarda
Ekonomik kayıpların boyutu ise akıl almaz seviyelere ulaşmış. Filistinli yetkililerin açıklamalarına göre, İsrail saldırılarının yol açtığı ekonomik kayıp 30 milyar doları aşmış durumda. Bu rakam Gazze'nin yıllık ekonomik büyüklüğünün kat kat üzerinde.
Sanayi sektörü adeta yok olmuş. Üretim tesislerinin yüzde 95'i kullanılamaz halde. Tarım arazileri ise ya yok edilmiş ya da erişilemez durumda. Balıkçılık - ki Gazze halkının önemli geçim kaynaklarından biriydi - tamamen durmuş.
Hayatta Kalma Mücadelesi
İnsanlar artık ekonomiden bahsetmiyor bile. Tek derdi hayatta kalmak olan bir toplumdan söz ediyoruz. Temel ihtiyaç maddelerine ulaşmak bile büyük bir lüks haline gelmiş.
Bir düşünün: elektrik yok, temiz su yok, sağlık hizmetleri yetersiz. Böyle bir ortamda ekonomiden nasıl söz edebiliriz ki? İnsanlar günlük ekmek derdine düşmüş durumda.
Uluslararası kuruluşların uyarıları ise durumun vahametini gözler önüne seriyor. BM yetkilileri, Gazze'deki insani durumu "dünyanın gördüğü en kötü krizlerden biri" olarak tanımlıyor. Ekonomik çöküş ise bu krizin sadece bir boyutu.
Peki ne olacak? Savaş bir gün bitse bile Gazze'nin toparlanması onlarca yıl alacak gibi görünüyor. Ekonomik altyapı tamamen yok olmuş, insan kaynağı tükenmiş, umutlar sönmüş durumda.
Bu tablo karşısında insan ister istemez düşünüyor: Acaba uluslararası toplum bu yıkımın boyutunu gerçekten anlıyor mu? Yoksa rakamlar sadece istatistiklerden ibaret mi kalacak?
