Kamu kurumlarında çalışan işçilerin refakat izni hakları merak edilen konular arasında yer alıyor. Özellikle aile bireylerinden birinin ciddi sağlık sorunu yaşaması durumunda çalışanların ne gibi haklara sahip olduğu sıkça araştırılıyor.
Refakat İzni Hukuki Dayanağı
Kamu kurumlarında 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalışan personelin refakat izni talepleri, yıllık ücretli izin düzenlemelerinden farklı olarak değerlendiriliyor. İş Kanunu'nun 53 ve sonraki maddelerinde yıllık ücretli izin hakları düzenlenmiş olsa da, refakat iznine ilişkin özel bir hüküm bulunmuyor.
03 Mart 2004 tarihli ve 25391 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği'nde işverenlerce işçilere verilecek yıllık ücretli izinlerin usul ve esasları belirlenmiş ancak refakat izni konusunda herhangi bir düzenleme yer almamıştır.
5620 Sayılı Kanun ile Gelen Hak
Kamu çalışanlarının refakat izni hakları 5620 sayılı Kanun'un ek 1. maddesi ile güvence altına alınmış durumda. Bu düzenlemeye göre, kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrosunda çalışan işçilere belirli şartlarla refakat izni verilebiliyor.
Refakat izni talebi için gereken şartlar şunlardır:
- Bakmaya mecbur olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek anne, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır kaza geçirmesi
- Yakınının önemli bir hastalığa tutulmuş olması
- Bu durumların resmi sağlık raporu ile belgelendirilmesi
- İşçinin talepte bulunması
İzin Süreleri ve Uzatma İmkanı
Yukarıdaki şartları taşıyan kamu işçilerine en çok altı aya kadar ücretsiz izin verilebiliyor. Bu süre aynı şartların devam etmesi halinde bir katına kadar uzatılabiliyor, yani toplamda 12 aya kadar ücretsiz izin kullanma imkanı bulunuyor.
Kanunun aynı maddesinde, 10 hizmet yılını tamamlamış işçilere ise işçilik süreleri boyunca ve bir defada kullanılmak üzere altı aya kadar ücretsiz izin verilebileceği de hükme bağlanmış durumda.
Kamu çalışanlarının refakat izni hakları, özellikle ailevi zorunluluklar karşısında önemli bir güvence oluşturuyor. Ancak bu haktan yararlanabilmek için tüm şartların eksiksiz olarak yerine getirilmesi ve gerekli belgelerin tamamlanması büyük önem taşıyor.
