İsrail'de son yılların en büyük toplumsal hareketlerinden biri yaşanıyor. Hükümetin tartışmalı kararlarına tepki olarak başlayan grev ve protestolar, adeta bir tsunami gibi ülkenin dört bir yanına yayıldı. Resmi olmayan rakamlara göre, 1 milyondan fazla kişi sokaklara döküldü.
Öyle ki, Tel Aviv'den Kudüs'e, Hayfa'dan Beerşeba'ya kadar neredeyse tüm büyük şehirlerde kalabalıklar hükümet politikalarını protesto ediyor. "Bu artık sıradan bir protesto değil" diyor yerel bir gazeteci, "adeta bir halk ayaklanmasına dönüştü."
Kıvılcımı Çakan Ne?
Aslında her şey, hükümetin yargı reformu adı altında yargı bağımsızlığını zayıflatacak adımlar atmasıyla başladı. Ancak protestolar kısa sürede ekonomik sıkıntılar, yaşam pahalılığı ve sosyal adaletsizlik gibi diğer sorunları da kapsayan geniş bir harekete dönüştü.
İşin ilginç yanı, protestocuların çok farklı kesimlerden gelmesi. Genç-yaşlı, solcu-sağcı, dindar-seküler... Hepsi aynı sloganlarda buluşuyor: "Demokrasi tehlikede!"
Ekonomi Durma Noktasında
Grevin etkileri derhal hissedildi. Ülke genelinde:
- Havalimanları işlemez hale geldi
- Bankalar ve kamu kurumları kapılarını kapattı
- Eğitim kurumları dersleri iptal etti
- Toplu taşıma büyük ölçüde durdu
Ekonomistler, her günün maliyetinin yüz milyonlarca şekel olduğunu söylüyor. "Bu tempoyla giderse" diye ekliyorlar, "ülke ciddi bir resesyona girebilir."
Peki hükümet ne yapıyor? Şimdilik sert bir tavır takınıyor. Başbakan Netanyahu, protestocuları "anarşistler" olarak nitelendirdi ve reformlardan vazgeçmeyeceklerini açıkladı. Ancak sokakların baskısı artmaya devam ederse, bu tutumun ne kadar süreceği meçhul.
Ortadoğu'nun bu hareketli ülkesinde gerilim tırmanıyor. Dünya ise olan biteni merakla izliyor. Acaba bu kitlesel tepki, İsrail siyasetinde bir dönüm noktası olacak mı? Zaman gösterecek...
