Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Kurul Üyesi Avukat Nihat Şimşek, 2024 yılında arabuluculuk sisteminin Türkiye'de adalet mekanizması üzerindeki olumlu etkilerini açıkladı. Şimşek'in verdiği bilgilere göre, bu yıl içerisinde 1 milyon 800 bin uyuşmazlık arabulucuların önüne geldi ve bu uyuşmazlıkların %65'i başarıyla sonuçlandı.
Devletin Maliyet Dengesi ve Kazanımları
Arabuluculuk sisteminin finansal modeli hakkında önemli açıklamalarda bulunan Şimşek, "Taraflar anlaşamazsa devlet arabulucunun ücretini önceden ödüyor, ancak daha sonra bu parayı davayı kaybeden taraftan tahsil ediyor. Bu sayede devletin herhangi bir zararı olmuyor" bilgisini paylaştı.
Mevcut durumda devletin anlaşmazlıklar nedeniyle arabuluculara yıllık 1.5-2 milyar TL arasında ödeme yaptığını belirten Şimşek, ancak bu sistem sayesinde yıllık 300'den fazla yeni mahkemenin açılmasının engellendiğini ve 1 milyon 250 bine yakın uyuşmazlığın mahkemeye gitmediğini vurguladı. Bu durumun devlete 10 milyar TL'ye ulaşabilecek bir kazanç sağladığına dikkat çekti.
Mahkeme Yükünün Hafifletilmesi
Şimşek, arabuluculuk sisteminin en önemli faydalarından birinin mahkemeler üzerindeki yükü hafifletmek olduğunu ifade etti. "2018'den bu yana geçen 6,5 yıllık sürede 2 bin yeni mahkemenin açılması engellendi" diyen Şimşek, nüfus arttıkça uyuşmazlık sayısının da arttığını, ancak bu sistem sayesinde mahkemelerdeki dava yükünün hafifletildiğini kaydetti.
Türkiye'deki yargı sisteminin yoğunluğuna da değinen Şimşek, "Avrupa'da bir hakim günde 1-2 dosyaya bakarken, bizde bir hakim günlük 20-25 dosyaya bakmak zorunda kalıyor. Bu durum yargıda adil karar vermeyi olumsuz etkiliyor" şeklinde konuştu.
Sosyal Uzlaşı ve Barışın Yaygınlaştırılması
Arabuluculuğun sadece bir dava çözüm mekanizması olmadığını vurgulayan Şimşek, "Asıl hedef, toplumdaki sosyal uzlaşı ve barışı yaygınlaştırmaktır. Uyuşmazlık yaşayan tarafları bir masa etrafında bir araya getirerek, empati kurmalarını sağlıyoruz. Bu sayede anlaşmazlık durumunda bile taraflar arasında nefret ve husumet kalmıyor" ifadelerini kullandı.
Şimşek, arabuluculuğun önemli bir devlet projesi olduğunu belirterek, sistemin hem yargının iş yükünü azalttığını hem de toplumsal barışa katkı sağladığını sözlerine ekledi.
