Latince yazıtları çözmek, tarihçiler için her zaman zorlu bir süreçti. Ancak artık bu işlem, yapay zeka sayesinde çok daha hızlı ve kolay hale geliyor. Geliştirilen yeni bir araç, binlerce yıllık yazıtları saniyeler içinde analiz edebiliyor.
Bu yapay zeka modeli, özellikle hasar görmüş veya eksik yazıtları tamamlamada oldukça başarılı. Tarihçilerin aylar süren çalışmalarını birkaç dakikaya indiriyor desek yanlış olmaz. Üstelik, insan gözünden kaçabilecek detayları bile yakalayabiliyor.
Nasıl Çalışıyor?
Algoritma, öncelikle binlerce Latince metinle eğitilmiş. Ardından, yazıtları harf harf tarayarak anlamlandırıyor. Eksik kısımları tahmin etmek için dilin gramer yapısını ve tarihsel bağlamı kullanıyor. Kısacası, adeta bir dedektif gibi çalışıyor!
Peki bu teknoloji neden önemli? Çünkü antik dünyaya dair pek çok sır, hala çözülmeyi bekleyen yazıtlarda gizli. Şimdiye kadar okunamayan belgeler, artık gün yüzüne çıkabilir. Roma İmparatorluğu’nun bilinmeyenleri bile aydınlanabilir.
Tarihçiler Ne Diyor?
Uzmanlar, bu gelişmeyi ‘devrim niteliğinde’ olarak tanımlıyor. Özellikle arkeolojik kazılarda bulunan parçalanmış tabletlerin birleştirilmesi, artık çok daha az zaman alacak. Tabii, yapay zeka insan uzmanlığının yerini tamamen alamaz ama işleri epey hafifleteceği kesin.
Gelecekte, benzer araçların diğer antik diller için de geliştirileceği konuşuluyor. Eski Yunanca, Sümerce ve hatta hiyeroglifler de yapay zekanın hedefinde olabilir. Tarih meraklıları için heyecan verici bir dönem başlıyor!
