Ah, o güzelim domates fidelerinin yaprakları bir bakmışsınız sararmış, çiçekleri ise cansız bir halde... Gerçekten iç parçalayıcı bir manzara değil mi? Hele ki emek verip büyüttüğünüz bir bitkiyse. Peki ama neden oluyor bunlar?
Aslında cevap çok basit değil maalesef. Birden fazla suçlu var bu işin arkasında. Hadi gelin birlikte inceleyelim şu işin aslını astarını.
Suçlu Kim? İşte Domateslerinizin Katilleri!
Öncelikle şunu söyleyelim: tek bir neden yok. Yaprak sararması ve çiçek kuruması birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkabiliyor. İşte en yaygın nedenler:
- Sudan kaynaklı problemler: Ya çok fazla suluyorsunuz ya da hiç sulamıyorsunuz. İkisi de felaket!
- Toprak kalitesi: Belki de toprağınız yorgundur, besinleri tükenmiştir.
- Hastalıklar ve zararlılar: Gözle görülmeyen misafirleriniz olabilir.
- İklim koşulları: Havalar bir tuhaf gidiyor son zamanlarda, değil mi?
Sulama Sanatı: Ne Az, Ne Fazla, Tam Kararında
Çoğu bahçıvan -özellikle de yeni başlayanlar- ya çok su veriyor ya da çok az. Parmağınızı toprağa batırın. Eğer ilk 2-3 santim kuruysa, sulama zamanı gelmiş demektir. Gece sulamalarından kaçının, sabah erken saatler idealdir.
Unutmayın: ıslak yapraklar mantar için davetiye çıkarır. O yüzden yapraklara değil, doğrudan toprağa su verin.
Besin Eksikliği: Bitkinin Karnı Acıkmış Olabilir mi?
Domatesler gerçek oburlardır. Topraktaki besinleri hızla tüketirler. Azot eksikliği yaprak sararmasının klasik nedenidir. Fosfor ve potasyum eksikliği ise çiçek dökülmelerine yol açar.
Çözüm? Düzenli gübreleme. Ama organik olsun, kimya çözmüyor bence bu işi.
Hastalıklar ve Zararlılar: Görünmez Düşmanlar
Mantar hastalıkları... Ah o sinsiler! Yaprak leke hastalığı, kök çürüklüğü... İsimleri bile iç karartıcı. Erken teşhis hayat kurtarır burada da. Sararan yaprakları hemen temizleyin, yayılmasın.
Zararlılar? Yaprak bitleri, beyaz sinekler... Küçük ama etkileri devasa. Doğal ilaçlarla müdahale edin, kimyasallar son çare olsun.
Çiçekler Dökülüyorsa: Stres Var Demektir!
Bitkiler de stres yaşar, evet yanlış duymadınız. Aşırı sıcak, soğuk, rüzgar... Hepsi çiçek dökülmesine neden olabilir. Ani sıcaklık değişimlerinden koruyun fidelerinizi.
Tozlaşma sorunu da önemli. Arılar azaldı maalesef. Belki siz elinizle fırça ile tozlaşma yapmayı denemelisiniz?
Pratik Çözümler: Hemen Uygulayın!
- Toprak testi yaptırın - ne eksik bilin.
- Sulama düzeninizi gözden geçirin.
- Doğal gübrelere yönelin - kompost harikadır!
- Hastalıklı bitki parçalarını hemen uzaklaştırın.
- Bitki dostlarını bahçenize çekin - böcek oteli yapın belki?
Son bir şey: mükemmeliyetçi olmayın. Doğada her şey kusurlu güzeldir. Biraz sararma, biraz kuruma olabilir. Önemli olan dengeyi bulmak.
Umuyorum ki bu ipuçlarıyla domatesleriniz sapasağlam olur ve bol mahsul verir. Şimdi bahçeye gidip kontrol etme zamanı!
