Özel okul velilerinin adeta kabusu haline gelen o meşhur 'yıllık zam' meselesi, bu yıl bambaşka bir boyut kazanıyor. Durun, hemen paniğe kapılmayın! Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) sessiz sedasız yayımladığı bir genelge, eğitim dünyasında adeta bomba etkisi yarattı. Artık özel okullar, velilerden enflasyon farkı talep edebilecek mi? Cevap, evet. Ama nasıl?
İşin aslı şu: MEB, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'ndaki bir hükmü hatırlatan bir genelge yayımladı. Buna göre, okullar eğitim ücretlerine, TÜİK'in açıkladığı yıllık enflasyon oranında artış yapma hakkına zaten sahipti. Yani bu, yepyeni bir durum değil aslında. Ama gelin görün ki, pandemi sonrası tavan yapan hayat pahalılığı ve velilerin artan mali yükü, bu maddeyi bu yıl çok daha 'hassas' bir hale getiriyor.
Peki Bu Ne Anlama Geliyor? Veliler Daha Fazla mı Ödeyecek?
Kafalar allak bullak! Hemen özetleyelim: Okullar, eğer sözleşmelerinde bu maddeye yer vermişlerse, evet, enflasyon oranında bir fark talep edebilecekler. Yani %65'lik o devasa enflasyonun yükünü, bir kısmıyla da olsa veliye yansıtma imkanı doğuyor. Ancak MEB'in genelgesi, bu hakkın kullanılması için katı kurallar getiriyor. Her okul istediği gibi zam yapamayacak.
İşte o kritik kurallar:
- Öncelikle, okulun veliyle imzaladığı sözleşmede bu madde açıkça yazılı olmalı. Yoksa 'biz de enflasyon farkı alıyoruz' demelerinin hiçbir hükmü yok.
- Fark, TÜİK'in bir önceki yıl için açıkladığı yıllık enflasyon oranını aşamaz. Yani okul, 'ben %70 zam yapacağım' diyemez.
- Enflasyon farkı, eğitim ücretinin tamamına değil, sadece TÜFE'ye endeksli olan kısmına uygulanacak. Bu da işin içinden çıkılmaz bir hal almasını engelliyor, neyse ki.
Bir veli olarak düşünsenize... Eylül ayında okulun kapısından içeri adımınızı attığınızda sizi bekleyen ekstra bir fatura! Durum böyle olunca, veli dernekleri ve eğitim uzmanları da ikiye bölünmüş durumda. Kimi 'okulların da maliyetleri arttı, bu adil bir uygulama' derken, kimi de 'velinin sırtından geçinmek isteyenlere yasal kılıf hazırlanıyor' diye isyan ediyor.
Veli Ne Yapmalı? İşte Çözüm Yolları...
Panik yok! Eğer bir veliyseniz, ilk yapmanız gereken şey, çocuğunuzun okuluyla yaptığınız sözleşmeyi bir daha, bu sefer dikkatle incelemek. Eğer sözleşmede böyle bir madde yoksa, rahat bir nefes alabilirsiniz. Okulun sizden ekstra bir ücret talep etme hakkı bulunmuyor.
Peki ya varsa? O zaman da MEB'in genelgesi sizi koruyor. Okul, enflasyon farkını talep etmek için size yazılı bir bildirim yapmak zorunda. Bu bildirimi almadan, hiçbir ek ödeme yapmak zorunda değilsiniz. Ayrıca, okulun bu hakkı kullanıp kullanmayacağı da tamamen kendi inisiyatifinde. Yani her okul otomatik olarak bu yola başvurmayabilir.
Sonuç olarak, bu genelge veliler için bir uyarı niteliğinde. Artık okul sözleşmelerini imzalarken, sadece aylık taksitlere değil, küçük puntolarla yazılmış tüm maddelere dikkat etmek gerekecek. Eğitim, zaten zorlayıcı bir mali yükken, enflasyon canavarıyla birleşince işler iyice çığırından çıkabiliyor. Umarım okul yönetimleri de velilerin bu zorlu ekonomik şartlarını göz önünde bulundurarak daha insaflı davranır.
