Borsa İstanbul'da yabancı yatırımcıların satış temposu gerçekten dikkat çekici boyutlara ulaştı. Sanki bir yerden gizli bir sinyal almışlar gibi, peş peşe satış emirleri yağıyor piyasaya. Son beş haftaya baktığımızda, durumun ciddiyeti daha net ortaya çıkıyor.
Geçtiğimiz hafta tam 134.2 milyon dolar değerinde hisse senedi satışı gerçekleşmiş. Bu rakamlar sadece sayılardan ibaret değil - piyasanın ruh halini yansıtıyor adeta.
Beş haftalık satış maratonu
Şubat ayının ortalarından bu yana devam eden bu çıkış dalgası, toplamda 1.2 milyar dolarlık net satışa işaret ediyor. Yani yabancı portföy yatırımcıları, neredeyse bir buçuk aydır Borsa İstanbul'dan adeta kaçar gibi ayrılıyorlar. Bu tempo gerçekten endişe verici diyebilirim.
Bu yılın geneline baktığımızda tablo daha da netleşiyor: 2024'ün başından bugüne kadar olan sürede yabancıların net hisse senedi satışı 1.7 milyar doları bulmuş. Rakamlar korkutucu değil mi?
Peki ya tahvil piyasası?
Aslında ilginç olan şu ki, hisse senedindeki bu yoğun satışa rağmen tahvil piyasasında tam tersi bir eğilim var. Geçen hafta yabancılar devlet tahvili piyasasına tam 8.8 milyon dolar net giriş yapmışlar. Bu da bize şunu gösteriyor: Yatırımcılar risk iştahını kaybetmiş değil, sadece tercihlerini değiştiriyorlar.
Borsa İstanbul'daki bu çıkışın arkasında ne var acaba? Küresel ekonomik belirsizlikler mi, yerel politik riskler mi, yoksa başka faktörler mi? Uzmanlara kulak verelim...
Uzmanlar ne diyor?
Finans çevrelerinde konuştuğum bazı isimler, bu durumu 'beklenen ama yine de sarsıcı' olarak yorumluyor. Bir portföy yöneticisi şöyle diyor: "Yabancılar için Türkiye artık daha riskli bir pazar haline geldi. Döviz kurlarındaki dalgalanmalar, enflasyonist baskılar ve küresel ekonomideki durgunluk beklentileri... Tüm bunlar yatırımcıyı ürkütüyor doğal olarak."
Başka bir analist ise daha farklı bir perspektiften bakıyor: "Aslında bu sadece Türkiye'ye özgü bir durum değil. Gelişmekte olan birçok piyasada benzer çıkışlar görüyoruz. Yabancı yatırımcılar riskten kaçınma modundalar şu sıralar."
Peki bu satışlar ne kadar sürecek? Kimse kesin bir şey söyleyemiyor tabii ki. Finans dünyası - biliyorsunuz - tahmin edilemezlik üzerine kurulu. Ama şunu söyleyebilirim: Piyasanın bu 'yabancı çıkışı' sindirmesi zaman alacak gibi görünüyor.
Yerli yatırımcı ne yapıyor?
İşin ilginç tarafı, yabancılar satarken yerli yatırımcıların tam tersi yönde hareket etmesi. Yerli bireysel yatırımcılar, bu fırsatı değerlendirip alımlarını artırıyorlar adeta. Yabancı boşaltıyor, yerli dolduruyor - piyasanın doğal dengesi diyelim mi ne diyelim?
Sonuç olarak, Borsa İstanbul için kritik günlerden geçtiğimiz kesin. Yabancı yatırımcının güvenini tekrar kazanmak kolay olmayacak. Ama şunu unutmayalım: Piyasalar inişli çıkışlıdır, bugün gidenler yarın geri gelebilir. Önemli olan temellerin sağlam olması...
Bu arada, haftalık bazda bakarsak yabancıların portföy büyüklüğü 300 milyon dolar azalarak 67.1 milyar dolara gerilemiş. Rakamlar büyük, etkileri de öyle. Piyasayı yakından takip etmekte fayda var diye düşünüyorum.
