Türkiye ekonomisinde döviz kuru ve enflasyon ilişkisini ölçen önemli bir gösterge olan Reel Efektif Döviz Kuru (REK) endeksi, Kasım ayında gerileme kaydetti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, endekste bir önceki aya kıyasla hafif bir düşüş yaşandı.
Kasım Ayı Verileri Ne Gösteriyor?
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) baz alınarak hesaplanan Reel Efektif Döviz Kuru endeksi, Kasım ayında bir önceki aya göre 0,07 puan azalarak 71,79 seviyesinde gerçekleşti. Bu düşüş, nominal kur artışlarının, TÜFE'deki artışın gerisinde kalmasından kaynaklandı.
Bir diğer önemli endeks olan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) bazlı REK ise, bir ay öncesine ait Ekim verilerinde 0,05 puanlık bir düşüşle 95,47'ye geriledi. Bu rakamlar, Türk lirasının reel değerine ilişkin güncel bir fotoğraf sunuyor.
Endeksi Etkileyen Temel Faktörler
Kasım ayında TÜFE bazlı REK endeksinin düşmesinin arka planında iki ana dinamik yer aldı. İlk olarak, Türk lirası karşısında dolar ortalama %1,08, euro ise %0,30 değer kazandı. Yani nominal kurlarda artış yaşandı.
Ancak diğer taraftan, yurt içi enflasyon da yükselişteydi. TÜFE bir önceki aya göre %0,87, Yİ-ÜFE ise %0,84 arttı. Sonuç olarak, nominal kurlardaki artışın enflasyon artışından daha yüksek olması, reel kur endeksinin aşağı yönlü hareket etmesine neden oldu. Türkiye'nin TÜFE'si endekse olumlu katkı yaparken, Dünya TÜFE Sepeti ile Nominal Kur Sepetindeki değişimler endeksi düşürücü yönde etki etti.
Ekonomi İçin Anlamı ve Olası Etkileri
Reel Efektif Döviz Kuru endeksindeki düşüş, Türk lirasının uluslararası piyasalardaki rekabet gücüne ilişkin bir veri sağlıyor. Endeksin düşük seviyelerde seyretmesi, liramızın reel olarak değer kaybettiği ve ihracat açısından göreceli bir fiyat avantajı oluştuğu şeklinde yorumlanabilir.
Bu durum, ihracatçı firmalar için olumlu bir gelişme olarak görülürken, ithalat maliyetlerinin artması ve enflasyon üzerindeki baskının sürmesi riskini de beraberinde getiriyor. TCMB'nin izlediği para politikası ve küresel piyasalardaki dalgalanmalar, önümüzdeki dönemde REK endeksinin seyrini belirleyecek ana unsurlar olarak öne çıkıyor.
