Dünya ekonomisinin lokomotifi sayılan Batı ülkeleri, giderek kabaran bir borç yükü altında eziliyor. Öyle ki, bu durum artık sıradan bir ekonomik veri olmaktan çıktı; adeta bir kırmızı alarm!
Uluslararası Para Fonu (IMF) verileri, gelişmiş ekonomilerdeki borç stokunun Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYİH) oranının yüzde 112'ye dayandığını gösteriyor. Bu rakam, 2024 yılı için oldukça endişe verici bir tablo çiziyor. Peki, bu borçlanma çılgınlığı nereye kadar sürebilir?
Borçlar Tavan Yaparken Riskler de Katlanıyor
Finans dünyasının kanaat önderleri, bu gidişatın sürdürülebilir olmadığı konusunda hemfikir. Sanki bir kumun üzerine bina inşa ediyorlar gibi... Faiz oranlarındaki artış, borç servis maliyetlerini katlayarak yükseltiyor. Bu da bütçeler üzerinde ekstra bir baskı oluşturuyor.
Özellikle Avrupa ülkeleri ve ABD'deki borç dinamikleri, 2008 krizini aratmayacak boyutlara ulaşmış durumda. İnsan ister istemez soruyor: Acaba tarih tekerrür mü edecek?
Pandemi Sonrası Ekonomik Yaralar Tam Sarılmamışken...
COVID-19 salgınının ekonomik etkileri henüz tam anlamıyla atlatılamamışken, bir de enflasyon canavarıyla boğuşuluyor. Merkez bankalarının sıkı para politikaları, borç yükünü daha da ağırlaştırıyor. Adeta bir kısır döngü!
İşin ilginç yanı, gelişmekte olan ülkelerin borç oranları ise nispeten daha makul seviyelerde seyrediyor. Bu da küresel ekonomideki dengelerin nasıl değiştiğinin bir göstergesi.
Uzmanlar Ne Diyor?
Ekonomi çevrelerinde, "Bu borç yüküyle daha ne kadar idare edebiliriz?" sorusu sıkça soruluyor. Bazı analistler, mevcut durumun bir "zaman bombası" olduğu görüşünde. Diğerleri ise, merkez bankalarının müdahaleleriyle krizin önlenebileceğini düşünüyor.
Ancak şu bir gerçek ki, borçlanma bu hızla devam ederse, önümüzdeki dönemde bazı ülkeler için iflas riski bile gündeme gelebilir. Yunanistan krizini hatırlayanlar, benzer senaryoların tekrar yaşanabileceğinden endişeli.
Küresel finans sisteminin bu kadar iç içe geçtiği bir dönemde, bir ülkedeki krizin diğerlerini de etkilememesi neredeyse imkansız. Bu nedenle, Batı ekonomilerindeki borç sorunu aslında hepimizi ilgilendiriyor.
Sonuç olarak, ekonomik göstergeler bize önemli sinyaller veriyor. Borçların kontrol altına alınması ve sürdürülebilir mali politikaların hayata geçirilmesi, önümüzdeki dönemdeki en kritik mesele olacak gibi görünüyor. Yoksa, 2008'dekine benzer hatta belki ondan daha derin bir finansal fırtınaya hazırlıklı olmalıyız.
