Evi olanın da kiracı olanın da gözü kulağı aynı yerde - Kasım ayı geliyor! Malum, kira artış mevsimi kapıda ve herkes şu sorunun cevabını arıyor: Bu sene zam oranı ne olacak acaba?
Aslında işin sırrı TÜİK'in açıkladığı TÜFE verilerinde saklı. Ama öyle herkesin anlayacağı dilden değil maalesef. Şimdi gelin, bu karmaşık görünen işi birlikte çözelim.
Kira Zammı Hesaplama: Matematik Korkutmasın!
Formül dediğimiz şey aslında çok basit: Geçen yılın aynı ayına göre TÜFE'deki yıllık artış oranı. Yani Kasım 2024'ten Kasım 2025'e kadar olan değişim. Ama dikkat! Bu oranı direkt uygulamak yok - kanunen üst sınır %25. Yani TÜFE %30 da çıksa, siz en fazla %25 zam yapabiliyorsunuz.
Bir de şu var: Eğer TÜFE oranı düşük çıkarsa, kirayı dondurma gibi bir lüksünüz yok. En az TÜFE kadar zam yapmak zorundasınız. Adil mi? O tartışılır tabii.
Peki Ne Zaman Açıklanacak Bu Oran?
TÜİK genellikle ayın 3'ünde açıklıyor verileri. Ama bazen takvim değişebiliyor - bayram tatilleri falan işi karıştırıyor. Benim tavsiyem, Kasım'ın ilk haftasını takip etmeniz. Sabırsızlanmayın, sonuçta birkaç gün erken bilmek hayatınızı değiştirmeyecek.
Geçen sene ne olmuştu hatırlayalım mı? %45'lere dayanan TÜFE ile kiracıların yüreği ağzına gelmişti. Bu sene durum daha farklı görünüyor ama - enflasyon düşüş trendinde. Yine de şaşırtmasın kimseyi, Türkiye'de ekonomik tahmin yapmak neredeyse imkansız!
Hesaplama Yaparken Dikkat Edilecekler
- Mevcut kira bedelinizi iyi bilin
- TÜFE oranını doğru kaynaktan takip edin
- %25 sınırını unutmayın - bu çok önemli!
- Eski kirayla yeni kirayı karşılaştırın
Bir de şu komik durum var: Bazı ev sahipleri "enflasyon şu kadar" diye yüksek oranlar söylüyor. Sakın kanmayın! Resmi veriler dışında hiçbir şeye itibar etmeyin.
Kiracılar için küçük bir tüyo: Eğer ev sahibiniz fazla zam yapmaya kalkarsa, kibarca TÜFE oranını ve yasal sınırı hatırlatın. Çoğu zaman işe yarıyor.
Son Bir Not
Kira pazarlıkları biraz duygu işi aslında. İyi geçinmek, anlaşmak her iki taraf için de önemli. Ama bilginiz olsun ki, kanun sizi koruyor. Bilinçli olmak her zaman kazandırır!
Unutmayın, Kasım ayı gelmeden hesaplarınızı yapın. Son gün sürprizlerle karşılaşmak istemezsiniz değil mi?