İngiltere'de konut piyasası Eylül ayında adeta bir kabusa döndü diyebiliriz. Kimsenin beklemediği bir anda gelen veriler, emlak dünyasını altüst etti. Öyle ki, yıllık bazda konut fiyatlarındaki artış oranı Ağustos'taki %2.1'den Eylül'de %2.5'e fırladı. Bu, hiç de küçümsenecek bir rakam değil.
Ulusal İstatistik Ofisi'nin (ONS) açıkladığı veriler gerçekten düşündürücü. Konut fiyat endeksi ise Ağustos'ta %0,1 artış göstermişti ama Eylül'de bu oran %0,5'e yükseldi. Yani diyebiliriz ki, sonbaharın ilk ayında İngiliz emlak piyasası ciddi bir hareketlilik yaşadı.
Peki Bu Artışın Arkasında Ne Var?
Aslında durum o kadar da basit değil. Uzmanlar bu sıçramanın arkasında birkaç önemli faktör olduğunu düşünüyor. Bir kere, mortgage oranlarındaki dalgalanmalar ve enflasyonist baskıların etkisi yadsınamaz. İnsanlar bir yandan ev sahibi olmak isterken, diğer yandan artan maliyetlerle baş etmeye çalışıyor.
Şöyle bir gerçek var ki, konut piyasası her zaman ekonomik göstergelerin en hassas olduğu alanlardan biri. Faiz oranlarındaki en ufak bir değişim bile -ki bu son dönemde hiç de ufak değil- tüm dengeyi altüst edebiliyor. İngiltere özelinde konuşursak, merkez bankasının politikaları ve enflasyonla mücadele stratejileri doğrudan emlak sektörünü etkiliyor.
Bölgesel Farklılıklar Dikkat Çekici
İlginç olan şu ki, ülke genelinde yaşanan bu artış her bölgede aynı şiddette hissedilmiyor. Mesela İngiltere'de konut fiyatları yıllık bazda %2,6 artarken, Galler'de bu oran %4,1'e kadar çıkıyor. Kuzey İrlanda'da ise durum daha da farklı - orada yıllık artış %3,9 seviyesinde.
İskoçya'ya baktığımızda ise tablo biraz daha sakin görünüyor. Yıllık artış oranı %2,1'le ortalamanın altında kalıyor. Demek ki her bölgenin kendine özgü dinamikleri var ve bunlar fiyatları doğrudan etkiliyor.
Londra özelinde konuşacak olursak... Ah Londra! Her zaman olduğu gibi yine farklı bir hikaye yazıyor. Şehirdeki ortalama konut fiyatı 534.000 sterlin seviyesinde. Bu, ülke ortalamasının neredeyse iki katı! Ama işin ilginci, yıllık artış oranı %0,8'le diğer bölgelere göre daha mütevazı.
Peki Ya Gelecek?
Geleceği tahmin etmek her zaman zor ama şunu söyleyebilirim ki, bu trendin devam edip etmeyeceği merak konusu. Ekonomistler bir yandan enflasyonla mücadele ederken, diğer yandan konut piyasasının aşırı ısınmasını engellemeye çalışıyor. Zor bir denge acti diyebiliriz.
Mortgage oranlarındaki belirsizlik, enflasyon beklentileri ve genel ekonomik görünüm... Tüm bu faktörler İngiliz konut piyasasının geleceğini şekillendirecek. Belki de en doğrusu, önümüzdeki ayları dikkatle izlemek olacak.
