Bildiğiniz sütçülük artık tarih oluyor desek yeridir. Türkiye'de süt sektörü, adeta bir metamorfoz geçiriyor. Eskiden sadece süt, yoğurt, peynir derken, şimdi öyle ürünler çıkıyor ki market raflarında, insan "Bunlar da sütten mi yapılıyormuş?" diye şaşırıp kalıyor.
İşin rakamsal boyutu da hayli çarpıcı. Son verilere göre, katma değerli süt ürünlerinin toplam üretim içindeki payı %40'lara dayanmış durumda. Bu ne demek? Her 10 litre sütten 4'ü artık geleneksel ürünler yerine, daha sofistike, daha işlenmiş, daha değerli ürünlere dönüşüyor.
Damak Çatlatan Çeşitlilik
Peki nedir bu katma değerli ürünler? İşte burada işin rengi değişiyor. Artık sadece beyaz peynir, kaşar yetmiyor müşteriye. Özel olgunlaştırılmış peynirler, farklı kültürlerden lüks yoğurt çeşitleri, probiyotik zengini içecekler, hatta süt tozu ve kaymak gibi geleneksel ama yüksek katma değerli ürünler... Liste uzayıp gidiyor.
Üreticiler de bu trendin farkında. "Müşteri artık daha bilinçli" diyor sektör temsilcileri. Haklılar da. İnsanlar sadece karnını doyurmak için değil, keyif almak, sağlıklı beslenmek, yeni tatlar keşfetmek için alışveriş yapıyor.
İhracatta Göz Dolduran Performans
Yerli pazar hareketlenirken, ihracat tarafında da durum fena değil. Katma değerli ürünler, Türkiye'nin yurtdışına süt ürünü satışında lokomotif görevi görüyor. Öyle ki, toplam süt ihracatının neredeyse yarısını bu ürünler oluşturuyor.
Orta Doğu'dan Avrupa'ya, Asya'dan Afrika'ya Türk süt ürünleri gidiyor. Yerli üreticiler, uluslararası pazarların damak tadına uygun ürünler geliştirmek için hummalı bir çalışma içindeler. Kimi firma helal sertifikalı ürünlere yöneliyor, kimi organik sertifikalı ürünlerle fark yaratmaya çalışıyor.
Bu arada, geleneksel ürünler de boş durmuyor. Onlar da kendini yeniliyor aslında. Mesela köy yoğurdu artık sadece köyde değil, metropollerin lüks marketlerinde de boy gösteriyor - üstelik katlanmış fiyatlarla.
Gelecek Daha da Parlak
Peki önümüzdeki dönemde neler olacak? Sektör uzmanları, katma değerli ürünlerin payının daha da artacağı konusunda hemfikir. Neden mi?
- Tüketici bilinci artıyor, insanlar daha kaliteli ürünler istiyor
- Dış pazarlarda Türk ürünlerine talep yükselişte
- Yerli üreticiler Ar-Ge'ye daha çok yatırım yapıyor
- Devlet teşvikleri sektörü desteklemeye devam ediyor
Kısacası, süt sektörü ciddi bir dönüşümün eşiğinde. Geleneksel ile modernin buluştuğu, yerlinin küresel ile yarıştığı bir dönemden geçiyoruz. Ve görünen o ki, bu trend daha uzun süre devam edecek.
Son bir not: Bir dahaki market alışverişinizde raflara daha dikkatli bakın. O gördüğünüz rengarenk ambalajların arkasında, Türkiye'nin süt sektöründeki bu sessiz devrimin izlerini göreceksiniz.
