Tarım ve Orman Bakanlığı, son dönemde artan 'üreticiye yeterli destek verilmiyor' ve 'tarımsal destekler kırsala ulaşmıyor' iddialarına yanıt olarak kapsamlı bir açıklama yayınladı. Bakanlık, tarımsal desteklerde son yıllarda önemli artışlar yaşandığını ve kırsal kalkınma projeleriyle binlerce kişiye istihdam sağlandığını duyurdu.
Tarımsal Desteklerde Dev Artış
Bakanlık verilerine göre, tarımsal desteklerde son yıllarda dikkat çekici bir artış yaşandı. 2002 yılında 1,8 milyar TL olan tarımsal destekler, 2023 yılında 63,4 milyar TL'ye yükseldi. Bu artış oranı yüzde 44,5 olarak gerçekleşti. 2024 yılında ise destek miktarı 91,6 milyar TL'ye çıktı. 2025 yılı için ayrılan tarımsal destekleme kaynağı ise 135 milyar TL olarak belirlendi.
Kırsal Kalkınmada İstihdam Hamlesi
Tarım ve Orman Bakanlığı, kırsal kalkınma projeleri kapsamında önemli istihdam rakamlarına ulaştı. 98 bin projeyle 283 bin kişiye istihdam sağlandı. IPARD programı kapsamında 2011-2025 Eylül döneminde işlemleri tamamlanan 26 bin 609 projeye günümüz rakamlarıyla 97,7 milyar TL hibe ödemesi yapıldı. Bu hibeler sayesinde 207,2 milyar TL yatırım gerçekleştirilirken, 105 bin 788 kişiye iş imkanı sağlandı.
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKYDP) kapsamında ise 2006-2025 Eylül döneminde 20 bin 856 projeye 61 milyar TL hibe desteği verildi. Bu projelerle 126 bin 877 kişiye istihdam sağlandı. Ayrıca 299 bin 320 makine ekipman alımı için 22,4 milyar TL destek sağlandı.
Genç Çiftçilere ve KOBİ'lere Destek
Genç çiftçi projesi kapsamında 2016-2018 döneminde toplam 48 bin genç çiftçinin projesine 17,6 milyar TL hibe desteği sağlandı. KKYDP, IPARD, Genç Çiftçi ve Uzman Eller programları kapsamında gerçekleştirilen toplam 97 bin 878 projeye 177,2 milyar TL hibe ödemesi yapıldı ve 283 bin 78 vatandaşa istihdam imkanı yaratıldı.
Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Projesi kapsamında ise 600 metre rakımın üzerindeki dezavantajlı alanlarda yaşayan küçük ölçekli çiftçilere 73,5 milyon avro destek sağlandı. Adana, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş, Kastamonu, Bartın, Sinop ve Çankırı illerinde uygulanan projede, kadın ve erkek çiftçilere, genç çiftçilere, hassas gruplara, kooperatiflere ve KOBİ'lere yüzde 70-100 aralığında destek verildi.
81 İlde 250 Bin TL'ye Kadar Hibe
Bakanlığın en dikkat çeken projelerinden biri olan 'Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Projesi' kapsamında 81 ilde proje başına 250 bin TL'ye kadar hibe desteği verildi. 2020-2025 döneminde 2.413 projeye 931 milyon TL hibe desteği sağlandı. Bu projeyle kırsal alanda yaşayan ve tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri alanlarında eğitim almış gençlere destek veriliyor.
Göksu-Taşeli Havzası Kalkınma Projesi kapsamında Konya ve Karaman illerinde 2017-2025 yılları arasında gerçekleştirilen projeyle üreticilere 22,3 milyon avro destek sağlandı. Bu kapsamda da kadın ve erkek çiftçilere, genç çiftçilere, göçerlere, hassas gruplara, kooperatiflere ve KOBİ'lere yüzde 70-100 aralığında destek verildi.
Türkiye Dayanıklı Peyzaj Entegrasyonu Projesi kapsamında ise Ordu, Tokat, Çorum, Sivas ve Yozgat illerinde uygulanan projede belirlenen konularda üreticilere yüzde 70 destek verildi. 2021-2027 yılları arasında gerçekleştirilecek projeyle üreticilere 17,8 milyon avro destek sağlandı.
Son olarak, IPARD kapsamında Yerel Kalkınma Stratejilerinin Geliştirilmesi ve LEADER Yaklaşımı tedbiri, AB aday ülkeleri içerisinde ilk olarak Türkiye'de uygulanmaya başlandı. Bugüne kadar 98 Yerel Eylem Grubuna 635,6 milyon TL destek ödemesi yapıldı.
