Dünyaca ünlü Türk yönetmen Nuri Bilge Ceylan, İran'ın resmi Fecr Film Festivali'ne 'özel konuk' olarak katılma kararına yönelik eleştirilere yanıt verdi. Sürgündeki İranlı sinemacıların tepkisine rağmen festivalde yer alacağını açıklayan Ceylan, sanatın siyasetin üzerinde tutulması gerektiğini vurguladı.
İranlı Sinemacılardan Tepki Mektubu
İran Bağımsız Sinemacılar Derneği (IIFMA), Nuri Bilge Ceylan'a gönderdiği mektupta festivalin İran hükümetinin propaganda mekanizması haline geldiğini belirtti. Mektupta, "Sizin sanatsal itibarınızın bu propaganda gösterisi için kötüye kullanılması anlamına gelmektedir" ifadeleri yer aldı.
İranlı sinemacılar mektupta, Kasım 2019'da 1.500 silahsız protestocunun öldürülmesi, Ocak 2020'de 176 kişinin hayatını kaybettiği yolcu uçağının düşürülmesi ve "Kadın, Yaşam, Özgürlük" hareketi sırasındaki protestolar gibi olayları hatırlattı. Festivalin bu olayların üzerini örtmek için kullanıldığını iddia ettiler.
Ceylan'dan Net Yanıt: Sanat Siyasete Kurban Edilmemeli
Nuri Bilge Ceylan, Variety dergisine yaptığı açıklamada eleştirilere yanıt verdi. Fecr Film Festivali'nin 40 yıldır var olduğunu ve daha önce de bu festivale katıldığını belirten Ceylan, "Angelopoulos ile burada tanıştım ve Béla Tarr'ın jürisinden ödül aldım" dedi.
Ceylan, İran'daki genç sinemacılarla buluşmaların önemine dikkat çekerek şunları söyledi: "Gençlikte olağanüstü bir kıvılcım tanık oldum; başka hiçbir yerde nadiren gördüğüm bir şey. İran dinamik bir toplum ve çok şey öğrendiğim olağanüstü bir sineması var."
Sanat ve Siyaset Arasındaki İnce Çizgi
Ünlü yönetmen, siyasi nedenlerle festivalleri boykot etmenin sanatı siyasete kurban etmek anlamına geldiğini savundu. Ceylan, "Siyasi nedenlerle katılımı reddetmek bana sanatı siyasete kurban etmek gibi geliyor" ifadelerini kullandı.
Ceylan'ın açıklamalarında dikkat çeken diğer noktalar şunlar oldu:
"İran'da yaşayan ve koşulları ne kadar zor olursa olsun film çekmeye devam eden yapımcılar, bu tür buluşmalara diğerlerinden daha çok ihtiyaç duyuyor."
"Festival katılımı, hükümetlere destek olarak değil, kültür ve sanatı siyasetin üstünde tutmanın bir yolu olarak yorumlanmalıdır."
Festival, bu yıl 'Türkiye - İran Kültür Yılı' söylemiyle Türk sinemasına özel bir bölüm ayırmış ve Nuri Bilge Ceylan'ı 'özel konuk' olarak davet etmişti.
