Uluslararası bilim camiası, aşırı işlenmiş gıdaların insan sağlığı üzerindeki yıkıcı etkilerini ortaya koyan kapsamlı bir araştırma yayımladı. The Lancet'te yer alan çalışma, bu gıdaların vücuttaki tüm organ sistemlerine zarar verdiğini ve insan biyolojisinin bu tür besinleri sindirmeye uyum sağlayamadığını gösterdi.
Araştırmanın Çarpıcı Bulguları
Dünyanın dört bir yanından 43 uzmanın katılımıyla gerçekleştirilen ve üç makaleden oluşan seri, 100'den fazla uzun vadeli araştırmanın sonuçlarını bir araya getirdi. Araştırmaya göre, aşırı işlenmiş gıdalar tüm dünyada hızla taze gıdaların yerini alıyor ve bu durum pek çok kronik hastalık riskini artırıyor.
Çalışmada, bu gıdaların küresel ölçekte insan sağlığı için büyük bir tehdit oluşturduğu vurgulanırken, aşırı işlenmiş gıdalardan oluşan beslenme şeklinin fazla yemeyi tetiklediği, yetersiz beslenmeye yol açtığı ve kişiyi zararlı kimyasallar ile katkı maddelerine daha fazla maruz bıraktığı belirlendi.
Uzmanlardan Acil Önlem Çağrısı
Araştırma serisinin yazarlarından Prof. Dr. Carlos Monteiro, The Guardian'a yaptığı açıklamada bulguların endişe verici olduğunu ve acil önlem alınması gerektiğini söyledi. Monteiro, "Bulgular, insanların bu tür gıdaları tüketmeye biyolojik olarak uyum sağlamadığını güçlü biçimde gösteriyor" ifadesini kullandı.
Monteiro ayrıca, aşırı işlenmiş gıdaların dünya genelindeki beslenme alışkanlıklarını yeniden şekillendirdiğine ve geleneksel yemeklerin yerini aldığına dikkat çekerek, bu durumun güçlü küresel şirketler tarafından desteklendiğini ifade etti.
Küresel Politika Önerileri
Araştırma serisinin ikinci makalesinde, aşırı işlenmiş gıdaların pazarlama ve tüketim faaliyetlerini düzenlemek amacıyla çeşitli politikalar önerildi. Üçüncü makalede ise bu gıdaların yüksek tüketiminin bireysel tercihlerin değil, küresel şirketlerin yönlendirmelerinin bir sonucu olduğu vurgulandı.
Araştırmanın bir diğer yazarı Prof. Dr. Barry Popkin, aşırı doymuş yağ, şeker ve tuzun yanı sıra işlenmiş gıdaların belirteçlerinin paketlerin ön yüzüne eklenmesini talep ettiklerini açıkladı. Bu uygulamanın tüketicilerin daha bilinçli seçimler yapmasına yardımcı olacağı belirtildi.
19 Kasım 2025 tarihinde yayımlanan araştırma, beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirmemiz gerektiğini bir kez daha hatırlatırken, yetkilileri de harekete geçmeye çağırıyor.
