Bağışıklık sistemini güçlendirmenin yolu doğru besinleri doğru şekilde tüketmekten geçiyor. Ancak sağlıklı olduğunu bildiğimiz gıdaları yanlış hazırlamak veya tüketmek, tüm faydalarını yok edebiliyor. Diyetisyen Elif Berfin Aydoğdu, özellikle yoğurt gibi probiyotik kaynaklarının sıcak yemeklere eklenmesinin büyük bir hata olduğunu vurguluyor.
Bağışıklığın Temel Taşları: Vitaminler ve Mineraller
Diyetisyen Elif Berfin Aydoğdu, vücudu virüs ve bakterilere karşı koruyan bağışıklık sistemini güçlü tutmak için bazı besin gruplarının kritik öneme sahip olduğunu belirtiyor. C vitamini, D vitamini, çinko, probiyotik ve prebiyotikler bu besinlerin başında geliyor.
C vitamininin bağışıklık hücrelerinin aktivitesini artıran güçlü bir antioksidan olduğunu ifade eden Aydoğdu, portakal, mandalina, kivi, çilek, kuşburnu, kırmızı biber, brokoli, karnabahar, ıspanak ve maydanozun bu vitamin açısından zengin kaynaklar olduğunu söylüyor. Çinko mineralinin ise bağışıklık hücrelerinin doğru çalışması için vazgeçilmez olduğunu vurguluyor. Kırmızı et, yumurta, kabak çekirdeği, kaju, badem, tahin, baklagiller ve tam tahılların çinko deposu besinler arasında yer aldığını ekliyor.
Bağırsak Sağlığı ve Doğru Tüketim Yöntemleri
Bağırsak florasının bağışıklık sistemi üzerinde büyük bir etkisi bulunuyor. Aydoğdu, bağırsak sağlığı için probiyotik ve prebiyotik içeren besinlerin tüketilmesinin önemine dikkat çekiyor. Kefir, yoğurt, fermente turşular, kombucha ve kimchi'nin probiyotik; sarımsak, pırasa, soğan, yer elması, muz, yulaf ve baklagillerin ise prebiyotik açısından zengin olduğunu belirtiyor.
Ancak bu besinlerin faydalarını görmek için doğru şekilde tüketmek şart. C vitamininin ısıya karşı çok hassas olduğunu söyleyen Aydoğdu, bu vitamin içeren sebzelerin mümkün olduğunca çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmesi gerektiği uyarısında bulunuyor. D vitamininin yağda çözünen bir vitamin olduğunu, bu nedenle yumurta veya yağlı balık gibi besinlerin yanında sağlıklı yağ tüketmenin emilimi artırdığını açıklıyor.
Yoğurt ve Kefirde Kritik Uyarı
Dyt. Aydoğdu'nun altını çizdiği en önemli noktalardan biri, probiyotiklerin kaynatıldığında veya yüksek sıcaklığa maruz kaldığında etkisini kaybetmesi. Yoğurt ve kefirin sıcak yemeklere doğrudan eklenmemesi gerektiğini ifade eden Aydoğdu, bu hatanın besinlerin tüm faydasını yok edebileceğini söylüyor. Ayrıca, sarımsağın ezildikten sonra birkaç dakika bekletilmesinin, bağışıklığı güçlendiren allicin maddesinin miktarını artırdığını da vurguluyor.
Bağışıklığı Zayıflatan Beslenme Hataları
Yanlış beslenme alışkanlıkları, bağışıklık sistemini doğrudan zayıflatabiliyor. Rafine şekerin, bağışıklık hücrelerinin mikroplarla savaşma kapasitesini saatler boyunca azaltabileceğine dikkat çeken Aydoğdu, işlenmiş gıdalar, yüksek tuz ve trans yağ içeren atıştırmalıkların bağırsak florasını bozarak bağışıklığı olumsuz etkilediğini belirtiyor. Yetersiz protein tüketiminin de antikor üretimini azaltarak bağışıklığı zayıflattığını sözlerine ekliyor.
Beslenmenin tek başına yeterli olmadığını ifade eden Diyetisyen Aydoğdu, düzenli su tüketiminin lenf dolaşımını desteklediğini, kaliteli uykunun enfeksiyon riskini azalttığını ve stres yönetiminin bağışıklığı baskılayan kortizol hormonunun yükselmesini engellediğini aktarıyor.
Dyt. Elif Berfin Aydoğdu son olarak, "Bağışıklık sistemini güçlü tutmak için dengeli beslenme, probiyotik–prebiyotik tüketimi, yeterli vitamin-mineral alımı, şekerden uzak durma, düzenli su içme, uyku ve stres kontrolü bir arada ele alınması gereklidir" diyerek bağışıklığın bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
