Son yıllarda Türkiye'de yaşanan demografik değişimler, adeta bir çan sesi gibi yankılanıyor. TÜİK'in açıkladığı son veriler, çocuk nüfusumuzun kritik bir eşiği geçtiğini gösteriyor - 5 milyonun altına düşmüş durumda. Peki bu ne anlama geliyor?
İşin ilginç yanı, bu düşüşün bir gecede olmamış olması. Yıllardır devam eden bir eğilimin sonucu aslında. 2010'larda çocuk nüfusumuz 6 milyonun üzerindeyken, şimdi o rakamlar tarih oldu. Sanki birileri musluğu kısmış gibi...
Rakamlar Ne Diyor?
2023 yılı verilerine göre:
- 0-17 yaş arası nüfus: 4,9 milyon (toplam nüfusun %17,5'i)
- En yüksek çocuk nüfusu oranı: %45 ile Şanlıurfa
- En düşük çocuk nüfusu oranı: %12 ile Tunceli
Doğum oranlarındaki düşüş ise başlı başına bir inceleme konusu. 2000'lerin başında kadın başına 2,5 çocuk düşerken, şimdilerde bu rakam 1,7'ye kadar gerilemiş durumda. Yani nüfusun kendini yenileme seviyesinin bile altındayız!
Peki Neden?
Ekonomik belirsizlikler mi? Kariyer odaklı yaşam tarzı mı? Yoksa gençlerin "çocuk yetiştirmek istememesi" mi? Uzmanlar bu konuda farklı görüşlere sahip:
- Ekonomik zorluklar (ev, araba, eğitim masrafları)
- Kadınların iş hayatında daha aktif rol alması
- Evlilik yaşının yükselmesi
- Bireysel özgürlüklerin öncelik kazanması
"Artık çocuk yapmak lüks oldu" diyen sosyologlar bile var. Özellikle büyük şehirlerde çocuk yetiştirme maliyetlerinin astronomik seviyelere ulaşması, genç çiftleri düşündürüyor.
Gelecekte neler olacak peki? Nüfus yaşlandıkça emeklilik sisteminden sağlık hizmetlerine kadar pek çok alanda ciddi sıkıntılar yaşanabilir. Belki de şimdiden "çocuk dostu" politikalar üretmenin tam zamanıdır. Ne dersiniz?
