İstanbul Ticaret Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölüm Başkanı ve aynı zamanda Rektör Yardımcısı olan Prof. Dr. Hanifi Parlar, çocukların afetlere hazırlanması konusunda kritik açıklamalarda bulundu. Parlar, afet esnasında en çok etkilenen grubun çocuklar olduğunu vurgulayarak, eğitimin ailede başlaması gerektiğini belirtti.
Eğitim 3 Yaşında Ailede Başlamalı
Prof. Dr. Parlar, Bursa'da katıldığı bir etkinlikte yaptığı konuşmada, afet bilincinin yerleşmesi için eğitimin erken yaşta başlamasının şart olduğunu ifade etti. Çocuklara yönelik afet eğitiminin, psikolojik gelişimlerine zarar vermeden, 3 yaşından itibaren aile içinde başlaması gerektiğini söyledi. Bu sürecin daha sonra okul öncesi eğitim kurumları, ilkokul, ortaokul ve liselerde devam ettirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Parlar, afet öncesi hazırlığın fiziksel ve psikolojik etkileri en aza indirmek için hayati önem taşıdığını dile getirdi. Bu noktada ebeveynlere büyük sorumluluk düştüğünü belirterek, "Anne, babaların bu konudaki bilinç düzeyleri çok önemli. Öncelikli olarak anne ve babaların kendilerini eğitmesi gerekiyor" dedi.
Ev İçinde Oyunlaştırılmış Eğitim ve Deprem Çantası
Parlar, ebeveynlerin çocuklarla nasıl iletişim kuracağını açık ama psikolojilerini zorlamayacak şekilde anlatması gerektiğini vurguladı. Ev ortamında yapılabilecek pratikleri şöyle sıraladı:
- Çocuğun odası düzenlenirken, bir masa veya dolabın duvara sabitlenmesi işleminin çocukla birlikte yapılarak anlatılması.
- Hangi ortamlarda nasıl toplanılacağı, nasıl iletişim kurulacağı gibi konuların evde oyunlaştırılarak öğretilmesi.
- Ev içinde çadır kurma veya sıkışma durumlarından kurtulmaya yönelik oyunlar ve simülasyonlar yapılması.
Deprem çantası hazırlığının da önemine değinen Parlar, ailede kaç birey varsa o sayıda deprem çantası hazırlanmasını önerdi. Çantaların hazırlanmasında, renk seçimi gibi konuların çocukların tercihine bırakılabileceğini, iletişim aracı olarak düdük gibi malzemelerin kullanımının anlatılması gerektiğini sözlerine ekledi.
Öğretmenler Donanımlı Olmalı, Sahada Uygulamalı Eğitim Verilmeli
Prof. Dr. Hanifi Parlar, öğretmenlerin de afet bilinci konusunda daha donanımlı hale getirilmesi gerektiğini vurguladı. Afetin doğayı nasıl etkilediğinin çocuklara gösterilmesinin önemine işaret etti. "Özellikle yangınlardan sonra yangın bölgesine çocukların götürülmesi gerekli" diyen Parlar, Hiroşima ve Nagazaki örneğini verdi. O bölgelerde çocukların okula başlamadan önce aileleri tarafından götürüldüğünü ve bir vizyon kazandırıldığını hatırlattı.
Toprak temizleme, ağaç dikimi gibi faaliyetlerin olumlu etkilerinin yerinde gösterilmesinin değerli olduğunu belirten Parlar, "Uygulamalı afet eğitimi" kavramının altını çizdi. En önemli noktanın ise korkuyla değil, eğitimle hazırlık yapmak olduğunu, açık iletişimden korkulmaması gerektiğini sözlerine ekledi.
Prof. Dr. Parlar'ın 27 Aralık 2025 tarihinde Anadolu Ajansı'na yansıyan bu açıklamaları, afet hazırlık kültürünün küçük yaşlardan itibaren ve doğru yöntemlerle kazandırılması gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
