Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Klinik Sorumlusu Doç. Dr. Murat Akarsu, toplum sağlığını tehdit eden sessiz tehlikeye dikkat çekti. Her 4-5 diyabet hastasından birinin hastalığından habersiz olduğunu belirten Akarsu, bu durumun tehlikenin boyutlarını daha da artırdığını vurguladı.
Diyabet Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkar?
Doç. Dr. Murat Akarsu, diyabeti şu şekilde tanımladı: "Diyabet, pankreas bezimizin yeterli insülin üretemediği veya ürettiği insülini dokulara ulaştıramadığı, bu sebeple insülin hormonunun etkili kullanılamamasıyla ortaya çıkan küresel bir hastalıktır."
Türkiye'de ve Dünyada Diyabet Tablosu
Diyabetli hasta sayısının 2025 itibarıyla tüm dünyada yaklaşık 540 milyona ulaştığını belirten Akarsu, "Aslında her 10 bireyden biri diyabet teşhisi almıştır diyebiliriz" dedi.
Türkiye'deki durumun daha da endişe verici olduğunu ifade eden Akarsu, "Türkiye'de yetişkin nüfusun yüzde 15'inden fazlası diyabetlidir. Maalesef bu oran Avrupa ortalamasının üzerindedir. Prediyabetli hasta oranı yüzde 30'un üzerindedir. Yani toplumumuz diyabet gelişimi açısından yüksek risk altındadır" şeklinde konuştu.
Diyabetin Erken Belirtileri Nelerdir?
Doç. Dr. Akarsu, diyabet hastalığının erken belirtilerini şöyle sıraladı:
- Çok susama ve sık idrara çıkma
- Ağız kuruluğu
- Elde ve ayaklarda uyuşma, yanma ve karıncalanma
- Yorgunluk hissi
- Ani kilo değişiklikleri
- Bulanık görme
"Bir kişi bu saydığımız belirtileri yaşıyorsa mutlaka doktora başvurmalıdır" uyarısında bulunan Akarsu, tanı için açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri ve HbA1c testlerinin kullanıldığını belirtti.
Kimler Risk Altında?
Doç. Dr. Akarsu, diyabet için özellikle risk altında olan grupları şöyle açıkladı:
- Birinci dereceden ailesinde diyabet olanlar
- Obezitesi olanlar
- Yüksek kalorili beslenenler
- Hareketsiz yaşam tarzı olanlar
"Yaşam tarzı bu genetik yatkınlığın diyabete dönüp dönmeyeceğini belirleyen en kritik etkendir" diyen Akarsu, genetik riskle sağlıksız yaşam tarzının birleşmesi durumunda diyabet gelişme olasılığının katlanarak arttığını vurguladı.
Korunma ve Tedavi Yöntemleri
Doç. Dr. Akarsu, diyabetten korunma ve tedavi yöntemleri hakkında şu önerilerde bulundu:
"Toplum olarak egzersiz yönünden iyi durumda değiliz. Daha hareketli olmalıyız. Yüksek kalorili gıda tüketimini azaltmalı, daha çok Akdeniz diyeti ve DASH diyeti gibi diyetleri özümsemeliyiz."
Beslenme ve fiziksel aktivitenin insülin direncini azaltarak diyabete gidişi önlediğini belirten Akarsu, "Beslenmeye dikkat eden ve fiziksel aktivitesi iyi durumda olan diyabet hastalarının kan şekeri regülasyonu çok daha kolay olmaktadır" dedi.
Akarsu, genetik yatkınlığı olan bireylerde bile sağlıklı yaşam tarzının diyabet gelişimini önleyebileceğini veya diyabete gidişi geciktirebileceğini sözlerine ekledi.
