Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, haftalık basın toplantısında dünyayı ilgilendiren iki büyük sağlık krizine dikkat çekti. Ghebreyesus, bir yandan Asya'daki sel felaketlerinin yol açtığı yıkımı aktarırken, diğer yandan küresel çapta hızla yayılan obezite salgınına karşı uyarılarda bulundu ve yeni bir tedavi kılavuzunu kamuoyuna sundu.
Asya'daki Sel Felaketlerinde Can Kaybı ve Yıkım
DSÖ Genel Direktörü, toplantının ilk bölümünde Asya ülkelerini vuran şiddetli sellerin etkilerini değerlendirdi. Endonezya, Malezya, Sri Lanka, Tayland ve Vietnam'da yaşanan afetlerin büyük yıkıma yol açtığını belirten Ghebreyesus, bölgedeki diğer ülkelerin de risk altında olduğu uyarısını yaptı.
Ghebreyesus, açıklamasında can kayıplarına ilişkin somut rakamlar paylaştı: Endonezya'da 400'den fazla, Sri Lanka'da 300, Tayland'da 160 ve Vietnam'da 90 kişi hayatını kaybetti. Yüzlerce kişinin ise hala kayıp olduğu ifade edildi. Sellerin yol açtığı tahribatın boyutlarına da değinilen açıklamada, toprak kaymaları, altyapıda büyük hasar, kitlesel yerinden edilme ve temel hizmetlerde ciddi aksaklıklar yaşandığı vurgulandı.
DSÖ'nün, afet bölgelerine hızlı müdahale ekipleri ve kritik malzemeler sevk ettiğini kaydeden Ghebreyesus, etkilenen topluluklara temel sağlık hizmetlerinin ulaştırılması için çalıştıklarını sözlerine ekledi.
Küresel Obezite Salgını: 2030'da Sayı İkiye Katlanabilir
Toplantının en çarpıcı bölümü ise küresel obezite krizine ayrıldı. Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, "Obezite, çağımızın en ciddi halk sağlığı sorunlarından biri" diyerek konunun aciliyetine dikkat çekti. Ghebreyesus'un paylaştığı verilere göre, dünya genelinde bir milyardan fazla insan obeziteyle yaşıyor. Daha da endişe verici olan ise bu sayının 2030 yılına kadar iki katına çıkmasının beklendiği.
Obezitenin kalp hastalıkları, diyabet ve bazı kanser türleri gibi ölümcül hastalıklara zemin hazırlayan kronik bir durum olduğunu hatırlatan Ghebreyesus, 2024 yılında 3.7 milyon ölümün obeziteyle ilişkilendirildiğini açıkladı. Bu durumun, dünya çapındaki sağlık sistemleri ve ekonomiler üzerinde muazzam bir yük oluşturduğunun altı çizildi.
Yeni İlaçlar ve DSÖ'nün Bütüncül Tedavi Stratejisi
DSÖ Genel Direktörü, son yıllarda obezite tedavisinde umut vaat eden gelişmelere de değindi. Başlangıçta diyabet tedavisi için geliştirilen GLP-1 reseptör agonistleri adlı ilaç sınıfının birçok ülkede obezite tedavisi için onaylandığını belirtti. DSÖ'nün, Eylül 2025'te bu ilaçları yüksek riskli gruplarda diyabet tedavisi için temel ilaçlar listesine eklediğini hatırlatan Ghebreyesus, bugün ise yetişkinlerde obezite tedavisi için GLP-1 kullanımına ilişkin yeni kılavuz önerilerini yayınladıklarını duyurdu.
Ancak Ghebreyesus, uyarıda bulunmayı da ihmal etmedi: "Obezite krizi yalnızca ilaçlarla çözülemez". Obezitenin sosyal, ticari ve çevresel birçok belirleyicisi olan karmaşık bir hastalık olduğunu ve kapsamlı, yaşam boyu bir bakım gerektirdiğini vurguladı.
Bu nedenle DSÖ'nün yayınladığı kılavuz, üç ayağı olan bütüncül bir strateji öneriyor:
- Birincisi, sağlıklı gıdaya erişimi kolaylaştıran ve fiziksel aktiviteyi teşvik eden güçlü politikalarla daha sağlıklı çevreler oluşturmak.
- İkincisi, tarama ve erken müdahale yoluyla yüksek risk altındaki bireyleri korumak.
- Üçüncüsü ise obeziteyle yaşayan bireyler için yaşam boyu süren, kişi merkezli bakım hizmetlerine erişimi sağlamak.
Dr. Tedros, bu çok yönlü yaklaşımın, milyonlarca insana umut veren yeni ilaç tedavilerinin de entegre edildiği etkili bir mücadele planı sunduğunu ifade etti.
