Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Semih Tangal, obezitenin erkek üreme sağlığı üzerindeki ciddi olumsuz etkilerine dikkat çekti. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, son 10 yılda obezite oranlarında %10-30'luk bir artış yaşandığını belirten Tangal, bu durumun Türkiye'de de giderek yaygınlaştığını vurguladı.
Obezitenin Sperm Parametrelerine Etkileri
Doç. Dr. Semih Tangal, yapılan araştırmaların obezitenin erkeklerde sperm kalitesini doğrudan düşürdüğünü ortaya koyduğunu ifade etti. Obez bireylerde testis hacminin azalması, sperm üretim sürecinin (spermatogenez) bozulması ve sperm kalitesinin düşmesi sıkça görülen sorunlar arasında yer alıyor. Normal kilolu erkeklerle karşılaştırıldığında, obez erkeklerin daha düşük semen hacmi, daha az sperm sayısı ve daha kötü sperm hareketliliğine sahip olma ihtimali yükseliyor.
Tangal, bu olumsuz tablonun arkasındaki mekanizmaları şöyle açıkladı: Yağ hücreleri, erkeklik hormonu testosteronu östrojene dönüştürerek kandaki testosteron seviyesini azaltıyor. Sperm üretimi ve cinsel fonksiyonlar için hayati öneme sahip olan testosteronun azalması, üreme kapasitesini düşürüyor. Ayrıca, aşırı vücut yağı, reaktif oksijen türlerinin artmasına yol açarak sperm DNA'sına zarar veriyor, hareketliliği bozuyor ve canlılığı azaltıyor.
Isı Artışı ve Diğer Risk Faktörleri
Obezitenin yol açtığı bir diğer önemli sorun ise testislerdeki ısı artışı. Karın altı, uyluk ve skrotum (testis torbası) bölgesindeki yağlanmanın artması, testislerin normal çalışma sıcaklığının üzerine çıkmasına neden olabiliyor. Bu ısı artışı da sperm üretimini ve kalitesini negatif yönde etkileyen başlıca faktörlerden biri olarak gösteriliyor.
Obezitenin Olumsuz Etkileri Nasıl Azaltılır?
Doç. Dr. Tangal, çocuk sahibi olmayı planlayan ve kilo problemi bulunan baba adaylarına önemli tavsiyelerde bulundu. Gebelik planlamasından en az altı ay önce harekete geçilmesi gerektiğini söyleyen Tangal, sağlıklı bir beslenme programı ve düzenli egzersizin temel taş olduğunu belirtti.
Düşük yağlı, yüksek proteinli gıdalar, meyve, sebze ve tam tahılların sperm kalitesini artırabileceğini vurgulayan Tangal, işlenmiş gıdalar, şeker ve doymuş yağ tüketiminin sınırlandırılması gerektiğinin altını çizdi. Bu süreçte bir uzmandan profesyonel rehberlik almanın ve özel hazırlanan diyet-egzersiz programına sadık kalmanın kritik öneme sahip olduğunu ifade etti.
Erken teşhis için spermiyogram testinin önemine de değinen Tangal, düzenli tıbbi kontrollerin ihmal edilmemesi gerektiğini söyledi. Tangal, "Obezitenin sperm kalitesi üzerindeki olumsuz etkileri bilinse de, kilo vermeyi destekleyen tedaviler veya yardımcı üreme yöntemleri sayesinde obez erkeklerin de baba olma şansı bulunuyor" diyerek umut verici bir mesaj ile sözlerini tamamladı.