Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Nazım Karalezli, spor sonrası yapılan hataların ciddi sakatlıklara yol açtığını belirterek önemli uyarılarda bulundu. 27 Kasım 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, özellikle kıkırdak yaralanmalarının tedavisinin en zor rahatsızlıklar arasında yer aldığını vurguladı.
Spor Yaralanmaları ve Türleri
Prof. Dr. Karalezli, spor yaralanmalarını yumuşak doku ve sert doku yaralanmaları olarak iki ana gruba ayırdı. Yumuşak doku rahatsızlıklarını kas, tendon, bağ ve menisküsler gibi eklem içi yumuşak doku yaralanmaları olarak tanımlarken, sert dokuyu da kemik ve kıkırdak doku yaralanmaları olarak açıkladı.
"Yumuşak doku yaralanmaları daha fazla görülür" diyen Karalezli, bu yaralanmaların akut (yeni gelişen) ve kronik (uzun süreli) olarak tekrar ikiye ayrılabileceğini belirtti.
Spor Sakatlıklarının Başlıca Nedenleri
Sürekli spor yapan kişilerde sakatlık görülmesinin nedenlerini açıklayan Karalezli, fazla yüklenme ve travmanın en büyük iki neden olduğunu ifade etti.
"Vücudun kaldırabileceği bir yük vardır. Ne kadar antrenmanlı olursak olalım kaldıramayacağı bir yük karşısında vücudumuz mutlaka bir tepki verir. Aslında yüklenilen doku önden kramp veya ağrı ile uyarı verir. Vücudun bu uyarısını dinlemez isek ve yüklenmeye devam edersek mutlaka bir yerde patlak verir."
Karalezli, spordan sonra gevşeme egzersizleri yapmamanın, kötü beslenme, uyku düzensizliği ve sigara kullanımının da sporcu sağlığını olumsuz etkilediğini belirtti. Kontak spor yapanlarda, yarışmacılarda ve kilosu fazla olanlarda riskin daha yüksek olduğunu ekledi.
En Tehlikeli Yaralanma: Kıkırdak Problemleri
Prof. Dr. Karalezli, kıkırdak yaralanmalarının tüm spor yaralanmaları içinde tedavisi en zor olanları olduğunu vurguladı. "Bazen profesyonel sporcuların sporu bırakma nedeni olur. Çünkü kıkırdak dokusunun beslenmesi zayıftır ve bu nedenle iyileşmesi de zordur."
Kıkırdak yaralanmalarının yumuşamadan tam kat kayba kadar çeşitli şekillerde olabileceğini belirten Karalezli, tedavide öncelikle istirahat ve ödem giderici ilaçların uygulandığını söyledi. PRP, kollajen desteği, yağ veya kemik dokudan elde edilen kök hücre uygulamalarının sık kullanılan destek tedavileri arasında yer aldığını ekledi.
Cerrahi müdahalenin gerektiği durumlarda ise mikro kırık, kıkırdak nakli ve sentetik materyallerle yapılan onarımların cerrahi yöntemlere örnek olduğunu belirtti.
Stres Kırıkları ve Çıkıklar
Kemik dokudaki yaralanmalara da değinen Karalezli, stres kırıklarının tanı koyması zor yaralanmalar olduğunu ifade etti. "Stres kırığı direkt darbeler ile olmayan sürekli ve uzun süreli yüklenmelerle oluşan bir kırık şeklidir. Kırık uçları birbirinden ayrılmadığı için bazen tanı koymak da çok zor olabilir."
Çıkıkların acil durumlar olduğuna dikkat çeken Karalezli, "Eklem yerine konduktan sonra da mutlaka bir süre korunması gerekir. Çıkıkta kemik doku yerinden çıkar ama asıl yaralanan eklem çevresi yumuşak dokulardır ve bunların cerrahi tedavisinin gerekebileceği mutlaka bilinmelidir" uyarısında bulundu.
Kırıklı çıkıkların tedavisinin genellikle cerrahi olarak yapıldığını sözlerine ekleyen Karalezli, sporcuların vücutlarının verdiği sinyalleri dikkate almaları ve düzenli kontrollerden geçmeleri gerektiğini vurguladı.
