Türkiye'de giderek düşen doğurganlık oranları uzmanları harekete geçirdi. Türk Üreme Sağlığı ve İnfertilite Derneği (TSRM) tarafından düzenlenen 13. Üreme Sağlığı ve İnfertilite Kongresi'nde, ülkenin geleceğini tehdit eden bu sorun masaya yatırıldı.
Doğurganlık Oranları Alarm Veriyor
Türkiye'de doğum hızının kritik seviyelere düşmesi nedeniyle 2025 yılı 'Aile Yılı' ilan edilmişti. Verilere göre, doğum hızı 2018'de 2,10'un altına indi. 2024'te ise toplam doğurganlık hızı 1,48'e kadar gerileyerek tehlikeli seviyelere ulaştı.
TSRM Başkanı Prof. Dr. Barış Ata, durumu "Doğurganlık oranları alarm veriyor" sözleriyle değerlendirdi. Ata, "İsteyenin yapabildiği kadar çocuk yapmasını destekliyoruz. İsteyen 1, isteyen 3, isteyen 5 ama çocuğu olmayan çiftlere devlet desteği şart" dedi.
Tüp Bebek Tedavisi Temel Hak Olmalı
Prof. Dr. Ata, infertilite (kısırlık) sorununun dünya genelinde her 100 kadından 10-12'sini etkilediğine dikkat çekti. Dünya Sağlık Örgütü'nün infertiliteyi bir hastalık olarak tanımladığını hatırlatan Ata, "Nasıl ki kalp hastası ameliyat oluyorsa, çocuğu olmayan için de tüp bebek tedavisi ücretsiz karşılanmalı. Tedaviye erişim temel bir hak" görüşünü savundu.
Prof. Dr. Ata, Sağlık Bakanlığı'nın tüp bebek tedavisi desteğinde yaş sınırı ve deneme sayısına yönelik kapsam genişletme hazırlığında olduğunu da açıkladı.
Büyük Aileler Özendirilmeli
TSRM Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Ali Sami Gürbüz, toplumda büyük ailelere yönelik önyargıların değişmesi gerektiğini vurguladı. "Eskiden 4 çocuğu olana cahil diye bakılırmış. Halbuki benim tanıdığım pek çok kadın doğum uzmanın 4 çocuğu var" diyen Gürbüz, ülkenin geleceği için çocuk sayısının artırılmasının şart olduğunu belirtti.
Doç. Dr. Gürbüz, kendi deneyimini paylaşarak "2 çocuğum var. Keşke bir çocuk daha yapsaydım" ifadelerini kullandı.
Koruyucu Önlemler Artırılmalı
Uzmanlar, üreme sağlığını korumak için alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:
- Evlilik öncesi infertilite check-up'ı yapılması
- Yumurta dondurma uygulamasının rezervler düşmeden yapılması
- Yumurta dondurma yaşının düşürülmesi
- Erken menopoz riski için genetik tarama yapılması
TSRM Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Işıl Kasapoğlu, yumurta dondurmanın SGK tarafından karşılanmadığını belirterek, bu konuda düzenleme yapılması gerektiğini söyledi.
TSRM Genel Sekreteri Prof. Dr. Yaprak Üstün ise her 100 kız çocuğundan birinin erken menopoza aday olduğunu vurgulayarak, genetik tarama ve düzenli izlemenin önemine dikkat çekti.
Kongrede, tüp bebek tedavisine yapılan devlet desteğinin sadece bir sağlık harcaması değil, aynı zamanda uzun vadeli yüksek getirili bir ekonomik yatırım olduğu da vurgulandı.
