MİT'in tozlu raflarında yıllarca saklı kalmış bir belge, nihayet gün yüzüne çıktı. Ve ortaya koyduğu gerçekler, tarih kitaplarında okuduğumuz bazı hikayeleri tamamen değiştirecek cinsten.
Kimdi bu İngiliz Kemal? Hepimize anlatılan o efsanevi kahraman... İşte şimdi, perde arkasındaki gerçekler bir bir dökülüyor önümüze.
Romanlar ve Filmler Gerçeği Yansıtmıyor Mu?
Ah, şu meşhur İngiliz Kemal! Ne romanlar yazıldı adına, ne filmler çekildi. Herkes onu Kurtuluş Savaşı'nın gözüpek istihbaratçısı olarak biliyordu. Peki ya resmi kayıtlardaki gerçek?
MİT arşivlerinden çıkan belge, tam da bu noktada devreye giriyor. Görünüşe göre, hakkında yazılan destansı hikayelerle resmi kayıtlar arasında ciddi farklar var.
Raporda Yazanlar Şaşırtıcı
Belgeyi okuduğunuzda, içinizde bir burukluk hissediyorsunuz. Çünkü o meşhur raporda, İngiliz Kemal'in -ya da gerçek adıyla Ahmet Esat Tomruk'un- istihbarat faaliyetlerinin "abartıldığı" ve "güvenilir olmadığı" açıkça belirtiliyor.
Nasıl yani? Yıllarca inandığımız, çocuklarımıza anlattığımız o kahramanlık hikayeleri... Hepsi bir yanılsama mıydı? Tarih, bize yine oyun mu oynuyordu?
- Resmi kayıtlara göre İngiliz Kemal'in verdiği bilgilerin çoğu doğrulanamıyor
- Yaptığı iddia edilen birçok operasyon belgelerde yer almıyor
- Kendisi hakkında "abartılı hikayeler anlattığı" not düşülmüş
İnsan düşünmeden edemiyor - acaba tarih, gerçek kahramanları mı unutturuyor bize? Yoksa her kahramanlık hikayesinin ardında, bilmediğimiz başka gerçekler mi yatıyor?
Tarih Yazımı ve Gerçekler Arasındaki Uçurum
Bu belge bize şunu gösteriyor: Tarih yazımı ile gerçekler her zaman örtüşmüyor. Kimi zaman kahramanlarımızı olduğundan daha büyük gösteriyoruz, kimi zaman ise gerçek kahramanları unutup gidiyoruz.
İngiliz Kemal örneği, tam da bu ikilemi yansıtıyor aslında. Bir yanda romanlarda, filmlerde anlatılan destansı hikaye, diğer yanda resmi belgelerdeki soğuk gerçekler...
Tarih, her zaman sandığımız gibi yazılmıyor. Bazen kahramanlarımızı yeniden keşfetmemiz gerekiyor.
Peki bu durumda ne yapmalı? Tarihi sadece resmi belgelere mi inanarak okumalıyız, yoksa halkın hafızasında yer eden hikayelerin de bir gerçeklik payı var mı?
Sonuç Yerine
MİT arşivlerinden çıkan bu belge, bize tarihi okuma biçimimizi sorgulatıyor. İngiliz Kemal gerçekten var mıydı? Elbette vardı. Peki anlatıldığı gibi miydi? İşte orası artık tartışılır.
Belki de asıl mesele, tarihin tek bir gerçeğinin olmadığını anlamak. Her olayın farklı yüzleri var ve biz sadece bir yüzünü görebiliyoruz çoğu zaman.
Bu belge de bize tam olarak bunu hatırlatıyor: Tarih, her zaman sandığımızdan daha karmaşık ve çok katmanlı.
