ABD'nin köklü gazetelerinden New York Times (NYT), Savunma Bakanlığı (Pentagon)'nu, basının haber alma özgürlüğünü kısıtladığı ve ABD Anayasası'nın Birinci Maddesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle mahkemeye verdi.
Davanın Temel Nedeni: Kaynaklara Erişim Engeli
Gazete yönetiminin açtığı davada, Pentagon'un yürürlüğe koyduğu yeni kuralların anayasaya aykırı olduğu vurgulandı. NYT avukatları tarafından hazırlanan dilekçede, özellikle Pentagon'la ilgili haber yapmak isteyen muhabirlerin kaynaklara ulaşmasını büyük ölçüde zorlaştıran bir yönetmeliğe dikkat çekildi.
Söz konusu kural, muhabirlerin bu kısıtlayıcı yönetmeliğe uyacağına dair imza atmasını zorunlu kılıyor. Gazetenin yaptığı basın açıklamasında, "Pentagon'un, Savunma Bakanlığının eylemlerini araştırmak isteyen muhabirlere kapılarını kapatmak niyetinde olduğu" iddia edildi.
Geçmişte Yaşanan Akreditasyon ve Ofis Tartışmaları
Bu dava, Pentagon ve Beyaz Saray ile basın kuruluşları arasında yaşanan gerilimin son halkası oldu. Daha önce, Beyaz Saray, "Amerika Körfezi" ifadesini kullanmayacağını açıklayan Associated Press (AP) ajansının bir muhabirini, dönemin Başkanı Donald Trump'ın basın toplantısına almamıştı.
Şubat başında ise Pentagon yönetimi, bir rotasyon programı başlatarak NBC News, The New York Times, NPR ve Politico gibi bazı önemli haber kuruluşlarının askeri bina içindeki ofislerini boşaltmalarını istemişti. Pentagon Sözcüsü John Ullyot, bu uygulamanın daha önce ofis imkanından yararlanmamış basın kuruluşlarına fırsat tanımak için gerekli olduğunu savunmuştu.
Basın Özgürlüğüne Yönelik Endişeler Büyüyor
NYT'ın açıklamasında, "Uzun zamandır denetim ve hesap verebilirliğe karşı çıkan yönetimler boyunca yaptığımız gibi, bu hakların ihlaline karşı da güçlü şekilde savunma yapmayı amaçlıyoruz." ifadelerine yer verildi. Bu durum, ABD'de basın özgürlüğü konusundaki endişelerin yeniden alevlendiğini gösteriyor.
Davanın bir diğer önemli dayanağı ise, ekim ayında Pentagon'a kayıtlı muhabirlerden, haber yapma faaliyetlerini önemli ölçüde kısıtlayan yeni yönetmelik kurallarına imza atmalarının istenmesi oldu. New York Times, bu ve benzeri uygulamaların toplumun bilgi alma hakkını ve basının denetleme işlevini baltaladığını öne sürüyor.
