Eski NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, yayınladığı yeni kitabında Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la yaşadığı bazı özel anıları gözler önüne serdi. Kitap, uluslararası diplomasinin perde arkasına ışık tutarken, iki lider arasındaki ilişkilerin daha önce hiç bilinmeyen yönlerini de ortaya koyuyor.
Stoltenberg'in kaleme aldığı ve büyük ilgi gören kitap, aslında şaşırtıcı derecede samimi bir dille yazılmış. Dünya siyasetinin soğuk koridorlarında gezen pek çok kişinin aksine, eski NATO lideri Türkiye lideriyle yaşadığı bazı anekdotları oldukça içten bir şekilde aktarmış.
Zorlu Zamanlarda Kurulan Köprüler
Kitabın en çarpıcı bölümlerinden birinde Stoltenberg, 2016'daki darbe girişimi sırasında yaşananları anlatıyor. O geceyi "hayatımın en uzun gecelerinden biri" olarak nitelendiren Stoltenberg, Erdoğan'la yaptığı telefon görüşmelerinin kendisinde nasıl derin bir iz bıraktığını samimiyetle ifade ediyor.
"O gece," diyor Stoltenberg, "sadece iki devlet adamı olarak değil, iki insan olarak da konuştuk. Türkiye'nin geleceği için endişeleniyordum, evet. Ama aynı zamanda bir liderin, bir arkadaşın yaşadığı zorlukları da görüyordum."
Kişisel Dokunuşlar ve İnsani Detaylar
Stoltenberg'in anlattıkları arasında belki de en ilginç olanı, iki lider arasındaki kişisel etkileşimler. Bir görüşme sırasında Erdoğan'ın kendisine verdiği, üzerinde özel bir yazı bulunan kalemi hâlâ sakladığını itiraf ediyor. "Böyle küçük jestler," diye ekliyor, "resmi diplomasinin çok ötesine geçiyor."
Kitapta ayrıca Stoltenberg'in Türk çayı kültürüne olan hayranlığı da gizli değil. Görüşmeler sırasında içtikleri çayların, bazen saatler süren müzakerelerde nasıl bir ortaklık duygusu yarattığını anlatıyor. Kimi zaman siyasetten uzaklaşıp aile hayatları hakkında sohbet ettiklerini de itiraf ediyor.
Zorlu Müzakereler ve Samimi Anlar
Stoltenberg kitabında, Türkiye'nin NATO'daki rolünün tartışıldığı bazı zorlu müzakerelere de değiniyor. Ancak ilginç olan, bu resmi görüşmelerin arasında yaşanan insani anlar. Bir keresinde, Erdoğan'ın kendisine Türk kahvesi ikram ettiğini ve bunun müzakerelerin seyrini nasıl değiştirdiğini anlatıyor.
"Bazen," diye düşünüyor Stoltenberg, "en ciddi diplomatik krizler bile bir fincan kahve veya çay eşliğinde yapılan samimi konuşmalarla aşılabilir. Türkiye bana bunu öğretti."
Kitap, uluslararası ilişkiler meraklıları için sadece bir anı kitabı değil, aynı zamanda modern diplomasinin insani boyutunu anlatan bir belge niteliğinde. Stoltenberg'in samimi anlatımı, dünya liderlerinin de aslında hepimiz gibi insan olduğunu hatırlatıyor.
Peki bütün bu anılar bize ne anlatıyor? Belki de en önemlisi, diplomasinin sadece masa başında yapılan resmi görüşmelerden ibaret olmadığı. Bazen bir kahve molası, bazen samimi bir sohbet, uluslararası ilişkilerde köprüler kurmanın en etkili yolu olabiliyor.
