Günlük hayatta sıkça kullandığımız bazı kelimelerin nasıl yazıldığı konusunda kafamız karışabiliyor. Özellikle de birleşik mi yoksa ayrı mı yazılacağı konusu büyük bir muamma! İşte bu kelimelerden biri de "başköşe". Peki, TDK'ya göre doğrusu hangisi?
TDK Açıklaması: Kesin Cevap Burada!
Şimdi can alıcı soruya gelelim: "Başköşe" ayrı mı yazılır, bitişik mi? Türk Dil Kurumu'nun (TDK) son güncellenen yazım kılavuzunda bu kelimenin bitişik yazılması gerektiği açıkça belirtiliyor. Yani doğru kullanım "başköşe" şeklinde.
Eskiden -belki de hatırlayanlar vardır- "baş köşe" şeklinde ayrı yazılıyordu. Ancak dilin doğal evrimi ve TDK'nın aldığı kararlar doğrultusunda artık bitişik yazılıyor. Neden mi? Çünkü zamanla anlam bütünlüğü kazanmış ve kalıplaşmış bir ifade haline geldi.
Yanlış Kullanım Yaygınlığı
İşin ilginç yanı, bu kelime hâlâ birçok kişi tarafından yanlış yazılıyor. Gazetelerde, dergilerde, hatta resmi yazışmalarda bile "baş köşe" şeklinde ayrı yazıldığını görmek mümkün. Oysa TDK'nın bu konudaki tutumu oldukça net!
Peki ya siz? Şimdiye kadar bu kelimeyi nasıl yazıyordunuz? Eğer ayrı yazanlardansanız endişelenmeyin - yalnız değilsiniz. Ama artık doğrusunu biliyorsunuz!
Bitişik Yazılmasının Mantığı
Dil bilgisi kurallarına göre, birleşik kelimeler genellikle şu durumlarda bitişik yazılır:
- Anlam kayması yaşandığında
- Kelime kalıplaştığında
- Ses düşmesi veya türemesi olduğunda
"Başköşe" kelimesi de tam olarak bu kriterlere uyuyor. Artık "evin en önemli köşesi" anlamından çok daha özel bir anlam taşıyor - adeta kültürel bir kavram haline gelmiş durumda.
Hafıza Tüyosu: Nasıl Hatırlayalım?
Bu kuralı unutmamak için küçük bir ipucu: "Başköşe" kelimesini "baş+öşe" olarak değil, tek bir kavram olarak düşünün. Tıpkı "başbakan" veya "başkent" gibi. Hepsi "baş" ile başlıyor ama bitişik yazılıyorlar. Mantık aynı!
Dil konusunda bazen kurallar bizi şaşırtabiliyor. Kimi zaman "Bu nasıl bitişik yazılır?" dediğimiz oluyor. Ama işte Türkçe böyle güzel ve bazen de şaşırtıcı bir dil!
