Türkiye ile Rusya arasında 1980'li yıllardan bu yana devam eden doğal gaz iş birliği, 2026 yılında önemli bir dönüşüm yaşayacak. İki ülke arasındaki mevcut doğal gaz anlaşmalarının yenilenmesi için teknik görüşmeler tüm hızıyla sürüyor.
40 Yıllık Güvenilir Tedarikçi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, Türkiye'nin gaz ihtiyacının önemli bir bölümünün halen boru hatları üzerinden karşılandığını vurguladı. Kaynaklar, Rusya'nın uzun yıllardır güvenilir bir tedarikçi olduğunun altını çizerken, enerji ilişkilerinin olumlu ve istikrarlı bir şekilde ilerlediğini belirtti.
Yetkililer, doğal gazın yarısının LNG ile sağlansa bile geri kalan kısmın mutlaka boru hatlarından gelmesi gerektiği değerlendirmesinde bulundu. Yaklaşık 40 yıllık kesintisiz sevkiyatın yeni anlaşmayla sürdürülmesi bekleniyor.
31 Milyar Metreküplük Kontratlar Yenilenecek
Türkiye'nin enerji tablosunu değiştirecek asıl gelişme 2025-2026 döneminde yaşanacak. Bu yılın sonunda, Gazprom ile yıllık 16 milyar metreküplük ana kontrat ve TürkAkım üzerinden alınan yıllık 5,75 milyar metreküplük spot anlaşmalar sona eriyor.
Temmuz 2026'da ise İran ile yapılan 9,6 milyar metreküplük boru gazı anlaşması bitiyor. Böylece Türkiye, toplam 31 milyar metreküpten fazla boru gazı kontratını yeniden pazarlık edebilme imkanı bulacak. Bu miktar, Türkiye'nin yıllık toplam tüketiminin yaklaşık yüzde 60'ına denk geliyor.
Bölgesel Enerji Ticareti Merkezi Hedefi
Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yönelik yeni kararlarının devreye girdiği süreçte Türkiye'nin avantajlı fiyatlarla daha esnek şartlarda gaz temin etmesinin önü açılacak. Bu kapsamda Ankara, yalnızca kendi iç tüketimi için değil, spot piyasalarda anlık ihracat fırsatlarını da değerlendirecek.
Türkiye, aldığı gazı karıştırarak mix gaz şeklinde üçüncü ülkelere satabilen bölgesel bir ticaret merkezi haline gelme hedefini sürdürüyor. Enerji ihracatının öncelikli güzergahları arasında TANAP-TAP hattı ve Batı Hattı öne çıkıyor.
ABD ile LNG Anlaşmaları Pazarlık Gücünü Artırıyor
ABD Başkanı Donald Trump'ın, Rusya ile iş yapan üçüncü ülkelere yönelik yaptırımları desteklediğini açıklaması Ankara'da yakından takip ediliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Türkiye'nin mevcut ticari ilişkileri nedeniyle muafiyet ve imtiyaz beklentisini Washington'a iletti.
Kaynaklar, ABD ile yapılan LNG anlaşmalarının, Rusya ile yürütülen doğal gaz müzakerelerinde Türkiye'nin elini güçlendirdiğini belirtti. Bu çerçevede BOTAŞ'ın eylül ayında küresel enerji devleri Mercuria ve Woodside Energy ile imzaladığı toplam 75,8 milyar metreküplük LNG anlaşmaları öne çıkıyor.
16 Nisan'da St. Petersburg'da BOTAŞ ve Gazprom arasında yapılan toplantıda da yeni dönem hedefleri ele alındı. İki ülke 40 yıla yaklaşan stratejik iş birliğinin sürdürülmesi isteğini dile getirirken, tarafların hem kısa vadeli hem uzun vadeli somut adımlar üzerinde çalıştığı belirtildi.
