Sayıştay'ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) için hazırladığı 2024 yılı denetim raporu, kamu kaynaklarının usulsüz kullanımına dair çarpıcı bir tespiti gün yüzüne çıkardı. Rapora göre, belediyenin Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı bünyesinde yapılan mevzuata aykırı personel alımları nedeniyle 3,5 milyar Türk Lirası'nı aşan bir kamu zararı oluştu.
Mükerrer İhalelerle Sınırlar Aşıldı
Denetçilerin hazırladığı raporda, İBB'nin aynı nitelikteki işler için tekrarlanan (mükerrer) ihaleler düzenleyerek yasal sınırları aştığı vurgulandı. Sürecin detayları, kamu zararının nasıl ortaya çıktığını net bir şekilde gözler önüne seriyor.
İlk olarak, Yeşil Alan ve Tesisler Yapım Şube Müdürlüğü, Ağaç AŞ'den "Doğrudan Hizmet Alımı" adı altında 1 milyar 117 milyon 578 bin 714 TL bedelli bir alım gerçekleştirdi. Sayıştay, bu ilk işlemin mevzuata uygun olduğunu teyit etti.
Ancak sorun, bu sözleşme devam ederken yaşandı. İBB, aynı iştirak olan Ağaç AŞ'den, "2024 Yılı İstanbul Geneli Yeşil Alanlarının Bakımı Doğrudan Hizmet Alımı İşi" başlığıyla ikinci bir alım daha yaptı. Bu sözleşmenin bedeli ise 3 milyar 520 milyon 96 bin 661 TL olarak kayıtlara geçti.
Aynı İş İçin İkinci Devasa Alım
Sayıştay'ın yaptığı inceleme, ikinci alımın ilkiyle tamamen aynı nitelikteki personel, ekipman ve araçları kapsadığını ortaya koydu. Raporda, halihazırda yeterli personel ve kapasite varken yapılan bu 3,5 milyar TL'lik ikinci işlemin açık bir kamu zararı oluşturduğunun altı çizildi. Denetçiler, asıl sorunun belediyenin kendi şirketinden hizmet alması değil, mevcut bir sözleşme varken aynı iş için mükerrer ve bu denli yüksek tutarlı bir alım yapması olduğunu vurguladı.
Taşeron Sisteminde Denetimsizlik
Raporda dikkat çeken bir diğer husus ise alt yüklenici denetimsizliği oldu. İncelemeler, Ağaç A.Ş.'nin üstlendiği işlerin bir bölümünü 3 açık ihale ve 25 istisna kapsamında alt yüklenicilere devrettiğini gösterdi. Ancak İBB'nin, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (KHK) aykırı olarak, bu alt yükleniciler üzerinde herhangi bir denetim veya takip mekanizması işletmediği tespit edildi.
Sayıştay ayrıca, 696 sayılı KHK ile 2 Ocak 2018'den itibaren kamu idarelerinde taşeron sisteminin sona erdirildiğini hatırlattı. Bu düzenlemeye göre belediyeler, personel çalıştırmaya dayalı hizmetleri yalnızca kendi şirketleri aracılığıyla ve belirlenen sınırlar içinde yürütmek zorunda. İBB'nin yaptığı mükerrer alım, bu kuralın da ihlal edildiğini gösteriyor.
Sonuç ve Çıkarımlar
27 Aralık 2025 tarihinde yayımlanan Sayıştay raporu, yerel yönetimlerde kaynak kullanımının şeffaflığı ve denetimi konusunda önemli bir uyarı niteliği taşıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin Park ve Bahçeler Dairesi'ndeki bu uygulama, kamu maliyesi disiplini açısından ciddi bir sorun olarak kayıtlara geçti. Rapordaki bulgular, benzer usulsüzlüklerin önlenmesi ve kamu kaynaklarının etkin kullanımı için daha sıkı denetim mekanizmalarının gerekliliğini bir kez daha ortaya koydu.
