Dünyamızın bugünkü halini almasında kritik rol oynayan 1. jeolojik zaman, gezegenimizin oluşum sürecine dair önemli ipuçları taşıyor. Bu dönemde yaşanan jeolojik değişimler, günümüz yeryüzü şekillerinin temelini atmıştır.
1. Jeolojik Zamanın Temel Özellikleri
Paleozoik dönem olarak da adlandırılan birinci jeolojik zaman, yaklaşık 375 milyon yıl sürmüş ve günümüzden 225 milyon yıl önce sona ermiştir. Jeolojik devirler arasında en uzun sürenlerden biri olan bu dönemde, kıtalar henüz birbirinden ayrılmamıştı.
Dünya, Pangea adı verilen tek bir kıta halindeydi. Bu dev kıta, daha sonraki jeolojik dönemlerde parçalanarak bugünkü kıtaları oluşturmuştur. 1. jeolojik zaman kendi içinde Permiyen, Karbonifer, Devoniyen, Silüriyen, Ordovisiyen ve Kambriyen gibi alt dönemlere ayrılmaktadır.
1. Jeolojik Zamanda Meydana Gelen Olaylar
Bu dönemde dünya tarihini şekillendiren önemli jeolojik olaylar yaşanmıştır. Eski kıvrım sistemleri oluşmuş ve bu sistemler Hersinyen ile Kaledoniyen olarak adlandırılmıştır.
Günümüzde var olan Ural Dağları ve İskandinav Dağları bu dönemde oluşmuştur. Ayrıca dev bitki türlerinden oluşan ormanlar gelişmiş ve bu ormanların kalıntıları taş kömürü yataklarını oluşturmuştur.
Türkiye'de 1. Jeolojik Zaman İzleri
Ülkemizdeki birçok masif alan, 1. jeolojik zamanda oluşmuştur. Bu masif alanlar şunlardır:
- Yıldız masifi
- Menteşe-Saruhan masifi
- Zonguldak masif alanı
- Anamur ve Alanya Masifi
- Kırşehir masif alanı
- Tokat-Akdağ masif alanı
- Bitlis masif alanı
- Kastamonu-Daday-Devrekani masif alanları
Masif alanlar eski oluşumlar oldukları için deprem riskinin en az olduğu bölgeler arasında yer almaktadır. Bu alanlar, Türkiye'nin jeolojik tarihini anlamak açısından büyük önem taşımaktadır.
1. jeolojik zaman, dünyamızın oluşum sürecini anlamamıza yardımcı olan temel jeolojik dönemlerden biridir. Bu dönemde yaşanan değişimler, günümüz coğrafyasının ve yeraltı kaynaklarının temelini oluşturmuştur.
