Dünyanın üstünden bakınca sadece çimenler, ağaçlar görürüz değil mi? Ama asıl hareket, o bildiğimiz toprağın hemen altında başlıyor. Adeta gizli bir şehir gibi işleyen bu dünyada kimler mi yaşıyor? Gelin birlikte göz atalım.
Belki de en meşhuru solucanlar. Evet, o minik kahverengi canlılar toprağı adeta bir inşaat mühendisi gibi havalandırıyor, verimli hale getiriyor. Onlar olmasa tarım belki de bu kadar verimli olamazdı. İşin ilginci, bu ufaklıklar toprağın altında kilometrelerce uzunlukta tüneller açabiliyor.
Kazma Ustaları: Köstebek ve Arkadaşları
Köstebek deyince aklımıza hemen o sevimli, gözleri pek de iyi görmeyen hayvancık gelir. Hakikaten de toprak altının en yetenekli kazıcılarından biridir kendisi. Ön ayakları adeta bir kepçe gibi çalışır ve inanılmaz bir hızla tünel kazabilir. Ama yalnız değil! Tarla fareleri, kör fareler de onun bu gizemli dünyasına ortak olan diğer kemirgenler.
Karıncaların Yeraltı Krallığı
Karıncalar desek? Onların yeraltındaki o muhteşem kolonilerini görmeyen yoktur herhalde. Odacıklar, koridorlar, yiyecek depoları... Öyle karmaşık bir yapı ki, insanın aklı hayret ediyor. Kraliçe karınca, işçiler, askerler... Hepsi bu labirentin içinde mükemmel bir uyumla çalışıyor.
- Solucanlar: Toprağın doğal gübreleyicileri.
- Köstebekler: Olağanüstü kazı becerilerine sahip memeliler.
- Karıncalar: Sosyal yapılarıyla hayranlık uyandıran böcekler.
- Tarla Fareleri: Köstebeklere benzer yaşam alanları kuran kemirgenler.
- Kör Fareler: Gözleri ışığa duyarlı olmayan, toprak altına adapte olmuş canlılar.
- Bazı Böcek Larvaları: Örneğin mayıs böceği larvaları bitki kökleriyle beslenir.
- Kırkayak ve Çıyanlar: Nemli toprak katmanlarında dolaşan eklembacaklılar.
Peki ya böcek larvaları? Mesela mayıs böceğinin larvası toprağın derinliklerinde bitki kökleriyle beslenerek büyüyor. Hatta bazen bahçıvanların korkulu rüyası haline gelebiliyorlar. Kırkayak ve çıyanlar da nemi seven canlılar olarak genellikle taş altlarında veya toprağın üst katmanlarında dolaşmayı tercih ediyor.
Bu Gizli Dünya Neden Bu Kadar Önemli?
Aslında hepsinin ekosistemde çok kritik rolleri var. Solucanlar toprağı havalandırır ve bitki artıklarını parçalayarak besin döngüsüne katkıda bulunur. Köstebekler ise -her ne kadar çimleri mahvetmelerinden şikayetçi olsak da- zararlı böcek popülasyonunu kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Yani yerin altı, yerin üstünden çok daha hareketli ve hayati bir yer aslında. Bir dahaki sefere toprağa bastığınızda, altında yaşayan bu yoğun faaliyeti bir düşünün derim. Oldukça şaşıracaksınız.
