Düşünsenize, bir köyde yaşıyorsunuz ve herkes -tamam, herkes diyorum- aynı soyadına sahip. Postacı hangi mektup kime gidecek şaşırıyor, resmi evraklar birbirine karışıyor, hatta belki de komşunuzla aynı soyadı taşıdığınız için akraba sanılıyorsunuz.
İşte tam da böyle bir durumla yüzleşmişler Malatya'nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt Köyü'nde. Köy halkının neredeyse tamamı "Kaya" soyadını taşıyor. Yıllar boyunca bu durum, tahmin edebileceğiniz gibi, epey bir karışıklığa yol açmış.
Postacının Kabusu
Hayal edin: Postacı köye geldiğinde elinde onlarca "Ahmet Kaya" mektubu. Hangisi hangisi? Kimin nüfus cüzdanı nerede? Resmi işlemlerde kimin kimi kastettiği belli değil. Bu durum öyle bir hal almış ki, insanlar neredeyse kendi isimlerinden bile şüphe eder olmuş.
Aslında mesele şu: Köyün kuruluş yıllarında, nüfus kayıtlarındaki o meşhur 'soyadı kanunu' döneminde, herkes aynı soyadını benimsemiş. Kim bilir, belki de o zamanlar bu bir dayanışma işaretiydi. Ama zamanla işler çığırından çıkmış.
Çözüm Buldular - Hem de Nasıl!
Peki bu karmaşadan kurtulmak için ne yapmışlar? İşte burası gerçekten ilginç. Köy halkı, tamamen kendi inisiyatifleriyle harika bir çözüm geliştirmiş.
Her aile, kendi hanesine özel bir numara belirlemiş. Bu numaraları hem evlerinin kapılarına asmışlar hem de resmi işlemlerde kullanmaya başlamışlar. Artık "Ahmet Kaya-3" veya "Ayşe Kaya-7" gibi tanımlamalar hayatlarını kolaylaştırmış.
- Ev adreslerinde numara kullanımı
- Resmi evraklarda numara belirtme
- Telefon rehberlerinde numaralandırma
- Hatta köy içi iletişimde bile bu sistemi benimsemişler
Yani öyle kendi kendilerine, devletten herhangi bir müdahale beklemeden, pratik bir çözüm üretmişler. Bence bu, Türk insanının pratik zekasının mükemmel bir örneği.
Hayat Artık Daha Kolay
Bu numaralandırma sistemi sayesinde artık:
- Posta karışmıyor
- Resmi işlemlerde kimlik karmaşası yaşanmıyor
- Köydeki sosyal düzen korunuyor
- Ve en önemlisi - herkes kendi kimliğini net bir şekilde ifade edebiliyor
Köy sakinlerinden biri, "Eskiden telefonla birini aradığımızda 'Hangi Ahmet Kaya?' diye sorardık, şimdi numarasını söylüyoruz" diye anlatıyor gülerek. Haklı değil mi?
Bu hikaye bize gösteriyor ki, bazen en karmaşık görünen sorunların çözümü aslında oldukça basit olabiliyor. Yeter ki insanlar bir araya gelip birlikte düşünsün. Güzelyurt Köyü sakinleri, sadece kendi problemlerini çözmekle kalmamış, belki de benzer sorunlar yaşayan diğer topluluklara da ilham olmuşlar.
Kim bilir, belki de bu küçük numaralandırma fikri, başka yerlerde de benzer karışıklıkları çözmek için kullanılır. Sonuçta, bazen en iyi çözümler en beklenmedik yerlerden çıkıyor.