Uluslararası diplomasi arenasında yine gergin saatler yaşandı. New York'taki BM Genel Merkezi'nde düzenlenen Güvenlik Konseyi toplantısı, beklenmedik bir gelişmeye sahne oldu. Cenevre'de hazırlanan ve Gazze'de acil insani ateşkes çağrısı yapan tasarı, Amerika'nın keskin vetosuyla rafa kalktı.
Oylama anındaki atmosfer gerçekten elektrikliydi. Salondaki diplomatların yüz ifadeleri her şeyi anlatıyordu adeta. 15 üyeli konseyde 13 ülke tasarıya destek verirken, Rusya ve Çin gibi ağır toplar çekimser kalmayı tercih etti. Peki ya ABD? Onlar tek kelimeyle 'hayır' dedi.
ABD'nin Gerekçeleri Ne?
Washington yönetiminin vetoyu nasıl savunduğunu merak ediyorsunuz değil mi? Amerikan temsilcisi, tasarının 'İsrail'in meşru savunma hakkını görmezden geldiğini' iddia etti. Ama şunu da eklemeden geçemedi: "Biz zaten özel kanallardan ateşkes için çalışıyoruz."
Bu veto aslında sürpriz sayılmazdı. Çünkü ABD, İsrail'e yönelik her türlü uluslararası baskıya tarihsel olarak hep direnmiştir. Fakat bu seferki, özellikle Gazze'de yaşanan insani kriz düşünüldüğünde, oldukça sert bir hamle olarak yorumlanıyor.
Uluslararası Tepkiler Nasıl?
Almanya'nın BM Daimi Temsilcisi, oylama sonrası yaptığı açıklamada hayal kırıklığını gizlemedi. "Bu, Konsey'in güvenilirliği açısından gerçekten kötü bir mesaj" ifadelerini kullandı. Öte yandan, bazı gözlemciler Rusya ve Çin'in çekimser kalmasını 'şaşırtıcı' buldu.
Ortadoğu'da barış arayışları her zaman karmaşık olmuştur. Fakat bugünkü veto, uluslararası toplumun bu krizde ne kadar bölündüğünü bir kez daha gözler önüne serdi. İnsani yardım kuruluşları ise karardan duydukları hayal kırıklığını dile getirmekte gecikmedi.
Peki ya bundan sonra ne olacak? Diplomatik kanallarda yeni girişimlerin başlayacağı kesin. Ama bugünkü oylama, BM'nin en güçlü organının Gazze konusunda ne kadar etkisiz kalabildiğini acı bir şekilde hatırlattı. Dünya, bu krize çözüm bulunmasını beklerken, uluslararası diplomasi yine sınıfta kaldı diyebiliriz.
