Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, düzenlediği haftalık basın toplantısında dünyanın gündemindeki kritik sağlık konularına ilişkin önemli açıklamalar yaptı. Ghebreyesus, hem salgın hastalıklarla mücadelede bir başarı haberi verdi hem de devam eden doğal afetler ve küresel bir halk sağlığı krizi olan obeziteye karşı uyarılarda bulundu.
Ebola Salgını Resmen Sona Erdi
Ghebreyesus, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (KDC) yaşanan Ebola virüsü salgınının sona erdiğini resmen ilan etti. Salgının geçtiğimiz eylül ayında başladığını hatırlatan DSÖ başkanı, bu süreçte hastalık nedeniyle 45 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Ghebreyesus, salgının kontrol altına alınmasında gösterdikleri çabalar nedeniyle KDC hükümetini ve halkını tebrik etti.
Asya'daki Sellerde Can Kaybı Artıyor
Toplantının bir diğer önemli gündemi, Asya ülkelerini vuran şiddetli seller oldu. Ghebreyesus, Endonezya, Malezya, Sri Lanka, Tayland ve Vietnam'da yaşanan sel felaketlerinin büyük yıkıma yol açtığını ve bölgedeki diğer ülkelerin de risk altında olduğunu vurguladı. DSÖ Genel Direktörü, can kayıplarına ilişkin çarpıcı rakamları paylaştı: Endonezya'da 400'den fazla, Tayland'da 160, Vietnam'da 90 ve Sri Lanka'da 300 kişi hayatını kaybetti. Yüzlerce kişi ise hala kayıp.
Sellerin sadece can kaybına değil, aynı zamanda toprak kaymalarına, kritik altyapıda büyük hasara, kitlesel yerinden edilmelere ve temel sağlık hizmetleri ile geçim kaynaklarında ciddi aksamalara neden olduğunun altını çizdi. DSÖ'nün, hızlı müdahale ekipleri ve kritik malzemeleri bölgeye sevk ederek, afetten etkilenen topluluklara temel sağlık hizmetlerinin ulaştırılmasını desteklediğini belirtti.
Obeziteye Karşı Yeni Tedavi Kılavuzu
Ghebreyesus, açıklamalarının önemli bir bölümünü küresel bir halk sağlığı krizi olan obeziteye ayırdı. "Obezite, çağımızın en ciddi halk sağlığı sorunlarından biri" diyen Ghebreyesus, dünya genelinde bir milyardan fazla insanın obeziteyle yaşadığını ve bu sayının 2030 yılına kadar iki katına çıkmasının beklendiğini ifade etti.
Obezitenin kalp hastalıkları, diyabet ve bazı kanser türlerine yol açan kronik bir hastalık olduğunu vurgulayan Ghebreyesus, 2024'te obezitenin küresel çapta 3.7 milyon ölümle ilişkilendirildiğini ve sağlık sistemleri ile ekonomiler üzerinde büyük bir yük oluşturduğunu kaydetti.
Bu krizle mücadelede umut verici bir gelişmeye de işaret etti. Başlangıçta diyabet tedavisi için geliştirilen GLP-1 reseptör agonistleri adlı ilaç sınıfının, birçok ülkede obezite tedavisi için onaylandığını hatırlattı. DSÖ, bu yıl eylülde bu ilaçları yüksek riskli gruplarda diyabet tedavisi için temel ilaçlar listesine eklemişti. Ghebreyesus, bugün ise yetişkinlerde obeziteyi tedavi etmek için GLP-1'lerin kullanımına ilişkin yeni kılavuz önerilerini yayınladıklarını duyurdu.
Obezite Mücadelesi İçin Bütüncül Strateji
Ancak Ghebreyesus, obezite krizinin yalnızca ilaçlarla çözülemeyeceğinin altını özellikle çizdi. Obezitenin karmaşık, çok faktörlü ve yaşam boyu bakım gerektiren bir hastalık olduğunu, sosyal, ticari ve çevresel birçok belirleyicisi bulunduğunu söyledi. Bu nedenle yayınladıkları kılavuzun, terapilerin daha geniş bir entegre stratejiye dahil edilmesiyle ilgili olduğunu vurguladı.
Bu bütüncül strateji üç temel ayağa dayanıyor:
- Sağlıklı ortamların oluşturulması: Güçlü politikalarla daha sağlıklı gıda ve yaşam ortamlarının teşvik edilmesi.
- Erken müdahale: Tarama ve erken müdahale yoluyla yüksek risk altındaki bireylerin korunması.
- Yaşam boyu bakım: Obeziteyle yaşayan bireyler için kişi merkezli, sürekli ve yaşam boyu bakım erişiminin sağlanması.
Ghebreyesus, bu çok yönlü yaklaşımın, milyonlarca insana umut veren yeni ilaç tedavilerinin etkisini artırmak ve küresel obezite krizinin üstesinden gelmek için hayati olduğunu sözlerine ekledi.
