Dünya siyasetinin ağır toplarından ikisi, telefon hatlarında buluştu adeta. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna'nın lideri Volodymyr Zelenskiy'yi arayarak hem hal hatır sordu hem de gündemi masaya yatırdı. Görünürde rutin bir diplomatik temas gibi duran bu görüşme, aslında uluslararası arenada yaşanan gerilimin tam göbeğinde yer alıyor.
Öyle ki, iki ismin konuşması sıradan bir telefon trafiğinden çok daha fazlasını ifade ediyor. Guterres'in ofisinden yapılan açıklamaya bakılırsa, görüşmede Ukrayna'daki savaş durumu enine boyuna konuşulmuş. Hani şu dünyanın nefesini tutarak izlediği, her gün yeni gelişmelerin yaşandığı çatışma ortamı.
Diplomasinin Arka Kapısı Açıldı
Görüşmede ele alınan konular arasında -şaşılacak bir şey yok- Karadeniz'deki güvenlik durumu da varmış. Biliyorsunuz, bu bölge son zamanlarda adeta barut fıçısına dönmüş durumda. Guterres, BM'nin bu konudaki çabalarını anlatmış Zelenskiy'ye. Ama şunu söylemeden geçemeyeceğim: Bu tür görüşmelerde söylenenler kadar söylenmeyenler de önemli oluyor genellikle.
Zelenskiy tarafı ise görüşmeyi sosyal medyadan duyurmayı ihmal etmemiş. "BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir telefon görüşmesi yaptık" diye yazmış. Kısa ve öz. Ama altında yatan anlamlar derya deniz.
İnsani Kriz Masaya Yatırıldı
Konuşmanın önemli ayaklarından biri de -tahmin edeceğiniz üzere- insani yardım konusu olmuş. Ukrayna'da sivillerin durumu, evlerinden olan insanlar... Guterres, BM'nin insani yardım çabalarını anlatmış. Zelenskiy de muhtemelen ülkesindeki acil ihtiyaçları dile getirmiştir. Bu arada, insani kriz denince aklıma şu geliyor: Rakamlar soğuk gelir insana, ama her rakamın arkasında bir insan hikayesi var.
Görüşmede nükleer güvenlik meselesi de gündeme gelmiş. Zaporijya santrali derken? Evet, tam olarak o. Dünyanın en riskli noktalarından biri haline gelen santralin durumu konuşulmuş. Guterres, uluslararası atom enerjisi ajansının çalışmaları hakkında bilgi vermiş.
Savaşın Gölgesinde Diplomasi
Bu telefon trafiği aslında şunu gösteriyor: Savaşın ortasında bile diplomasi kanalları açık tutulmaya çalışılıyor. Belki de en önemlisi bu. Guterres ve Zelenskiy arasındaki iletişim, uluslararası hukukun ve diplomasinin hala nefes aldığının bir göstergesi.
Peki ne olacak şimdi? Bu görüşmeler bir barışa yol açar mı? Kimse kesin bir şey söyleyemez ama şu var: Konuşmak, konuşmamaktan her zaman iyidir. Özellikle de böyle kritik zamanlarda.
Son tahlilde, bu telefon görüşmesi uluslararası toplumun Ukrayna konusundaki hassasiyetini bir kez daha gösterdi. Guterres'in inisiyatif alması, Zelenskiy'nin de bu iletişime açık olması... Belki küçük bir adım, ama yönü doğru olan adımların hepsi önemlidir.