İzmir'in Bornova ilçesinde yer alan Yassıtepe ve Yeşilova höyüklerinde bu yıl gerçekleştirilen kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkarılan arkeolojik buluntular, düzenlenen özel bir sergiyle ziyaretçilerin beğenisine sunuldu.
Batı Anadolu'nun En Zengin Tunç Çağı Yerleşimi
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 'Geleceğe Miras' projesi kapsamında yürütülen kazı çalışmaları, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bornova Belediyesi ve Ege Üniversitesi'nin destekleriyle devam ediyor. Batı Anadolu'nun sağlam durumdaki en zengin Erken Tunç Çağ yerleşimi olarak nitelendirilen Yassıtepe Höyüğü'nde, bu yılki çalışmalarda önemli keşifler yapıldı.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin, 5 aylık kazı sürecinde elde edilen bulgular hakkında açıklamalarda bulundu. Derin, "Geleceğe Miras projesi kapsamında kazıları ağırlıklı olarak Yassıtepe'de yürüttük. Bu önemli alanı turizm ve bilime kazandırmak gibi hedefimiz vardı. Büyük oranda başarıya ulaştığımızı söyleyebilirim. 98 müzelik eser ortaya çıkardık. Bizim için büyük bir değer" dedi.
Deprem ve Yangınla Son Bulan Bir Medeniyet
Yassıtepe Höyüğü'nde yapılan araştırmalar, yaklaşık 5 bin yıl önce ticari hayatın başladığı bu yerleşimde ilginç bir keşfe daha işaret ediyor. Kazı alanında bulunan uzun dikdörtgen planlı taş duvarlı yapıların, bir deprem ve yangın sonucu yıkıldığı tespit edildi. Ancak en dikkat çekici nokta, yapılar yıkılmadan önce içinde yaşayanların evlerini terk ederek kaçabildikleri ve geriye bütün eşyalarını bırakmak zorunda kaldıkları anlaşıldı.
Bu trajik olay, arkeologlar için adeta bir zaman kapsülü işlevi gördü. Yapıların içinde 100'e yakın müzelik değerde buluntu ortaya çıkarıldı ve bu eserler günümüze kadar korunarak ulaştı.
Troya'dan Üstün Çanak Çömlek Kültürü
2025 yılı kazılarında öne çıkan buluntular arasında çanak çömlekler özel bir yer tutuyor. Doç. Dr. Zafer Derin, bu konudaki tespitlerini şu sözlerle paylaştı: "Burada belki bütün Batı Anadolu'yu etkileyen birçok özel kap bulduk. Abartılı olacak belki ama burada Troya'dan hatta Batı Anadolu'daki birçok yerleşimden bile üstün nitelikte çanak çömlek üreten, çok güçlü bir kültürün varlığını görmek mümkün."
Bulunan kaplar arasında şu eserler dikkat çekiyor:
- Üzerinde kabartma ve bezemeler yer alan iri kaplar
- Küçük ve büyük boyutlu gaga ağızlı testiler
- Kadınların süs eşyaları ve kozmetiklerini koydukları pişmiş topraktan kutular
- Dini törenlerde kullanılan özel libasyon kabı
Bu buluntular, sadece günlük kullanım eşyalarını değil, aynı zamanda dini ve sosyal yaşama dair ipuçları da sunuyor.
Ziyaretçi Merkezinde Rekor Ziyaretçi
Yeşilova Höyüğü Ziyaretçi Merkezi, 2025 yılı içinde adeta patlama yaşadı. Doç. Dr. Derin, "20 bini aşkın sadece randevuyla gelenlerin sayısı var. Grupları randevuyla kabul ediyoruz. Arkeologlar eşliğinde buranın tanıtımını yapıyoruz. Türkiye'de uygulanan ve uygulanmak istenen tek yer" ifadelerini kullandı.
Bölgenin tanıtımına katkı sağlamak amacıyla ayrıca Yeşilova Höyüğü'nün resimleriyle giydirilmiş otobüslerin lansmanı da gerçekleştirildi.
Bornova'nın Kültürel Zenginliği
Bornova Belediye Başkan Yardımcısı Duygu Bölük, Yassıtepe ve Yeşilova Höyüğü'nün yer aldığı Bornova'nın kültürel ve tarihsel anlamda daha bilinir bir hale geleceğini belirterek, "Bunun bir parçası olmaktan mutluyum" dedi.
Karacaoğlan ve Yeşilova Mahalleleri Kültür ve Dayanışma Derneği (KAYED) Başkanı Halil İbrahim Aktaş ise "Geçmişte tüm kartpostallarda Ege'nin incisi Bornova ifadesini görürdük. Sadece Ege'nin değil, dünyanın incisi Bornova olması için elimizden geleni yapmaya hazırız" şeklinde konuştu.
Ortaya çıkarılan tarihi yerleşimin mimarisi, özel kapları ve çanak çömlekleri, İzmir'in üzüm ve incir gibi tarımsal ürünlerinin ön planda olduğu zengin bir ticaret kenti olduğunu da gözler önüne seriyor.
