Şimdi düşünün: Müziğinizi istediğiniz zaman, istediğiniz yerde dinleyebilmek... 19. yüzyılın sonlarında bu, neredeyse bir sihir gibi görülüyordu. Ta ki o iki dahinin yolları kesişene kadar!
Edison'un 'Konuşan Makinesi'
1877'de Thomas Edison -evet, ampulün mucidi- laboratuvarında garip bir deney yapıyordu. Bir silindire sarılı kalay folyoya "Mary'nin küçük kuzusu" diye fısıldadığında, makine bunu tekrar ediverdi. İşte bu an, sesin kaydedilip yeniden üretilebileceğinin kanıtıydı!
Fonograf adını verdiği bu icat mükemmel değildi tabii. Kayıtlar kısa sürede bozuluyor, ses kalitesi de pek iç açıcı sayılmıyordu. Ama hey, her şey bir başlangıçla başlar!
Berliner'in Devrimi: Diskler Çağı
On yıl sonra, Emil Berliner adlı bir Alyan mucit "Bu iş daha iyi yapılabilir" dedi ve yassı diskleri kullanmaya başladı. Gramofonun patentini 1887'de alarak müzik endüstrisinde çığır açtı. Artık:
- Kayıtlar daha uzun süre dayanıyordu
- Seri üretim mümkün hale gelmişti
- "His Master's Voice" köpeği Nipper efsanesi doğmuştu!
İlk gramofonlar lüks sayılsa da -1900'lerde 200$!- zamanla her eve girdi. Bugün plakların nostaljik dönüşü yapması da ayrı bir ironi tabii...
Peki Ya Sonrası?
Gramofon olmasaydı, belki de:
- Müzik endüstrisi bu kadar hızlı büyüyemezdi
- Kayıt sanatçıları bu kadar ünlü olamazdı
- Şimdiki dijital müzik devrimi yaşanmazdı
Bir düşünün: O eski, mekanik gramofonlar olmasaydı, bugün Spotify'da playlist'lerimizi kaydırıyor olmazdık herhalde. Teknoloji ne garip değil mi?
