Borsa İstanbul'da işlem gören hisselerde açığa satış yapılamaması, piyasa katılımcılarını adeta çıkmaz sokakta bırakmış durumda. Sanki bir araba yarışında frenleri olmayan bir araba kullanmaya benziyor bu durum - kontrol sizde değil!
Geçtiğimiz haftalarda yaşanan yoğun dalgalanmalar sonrası getirilen bu kısıtlama, aslında iyi niyetle alınmış bir karar olsa da, yatırımcılar için beklenmedik sonuçlar doğurdu. Kimilerine göre bu, yangını söndürmek için ormanı suya boğmaya çalışmak gibi bir şey.
Piyasa Dinamikleri Altüst Oldu
Uzmanların dediğine bakılırsa, açığa satış mekanizmasının devre dışı kalması piyasanın doğal işleyişine ket vurmuş durumda. Normalde alım-satım dengesi içinde çalışan piyasa, şimdi tek taraflı bir akışa mahkum olmuş. Bu da likiditeyi ciddi şekilde etkiliyor.
Aslında düşününce... Açığa satış, piyasalarda fiyat keşfi için hayati öneme sahip bir mekanizma. Onsuz, fiyatlar gerçek değerlerini yansıtmakta zorlanıyor. Tıpkı tek kanatla uçmaya çalışan bir kuş gibi!
Yatırımcılar Ne Diyor?
Birçok yatırımcı, özellikle de kurumsal olanlar, bu durumdan oldukça rahatsız. Portföy yöneticisi Ahmet Yılmaz, "Risk yönetimi yapamaz hale geldik" diyor ve ekliyor: "Piyasaların temel işlevlerinden biri olan fiyat keşfi mekanizması sekteye uğradı."
Bireysel yatırımcılar ise ikiye bölünmüş durumda. Kimi "keşke hiç olmasa" derken, kimi de "hemen geri getirilsin" diye hayıflanıyor. Garip ama her iki taraf da kendince haklı!
Peki Ya Çözüm?
SPK yetkilileri, konuyu yakından takip ettiklerini belirtiyorlar. Aslında ortada bir ikilem var: Bir yanda istikrarı koruma kaygısı, diğer yanda piyasanın sağlıklı işleyişi.
Belki de en doğrusu, kademeli bir geri dönüş olabilir. Önce belirli hisselerde, belirli limitlerle başlamak... Nihayetinde, piyasalar denge ister - tıpkı doğa gibi.
Sonuç olarak, bu durum bize bir kez daha gösterdi ki: Finansal düzenlemeler, ince ayar isteyen hassas bir saat mekanizması gibi. Kaba müdahaleler, tüm düzeneği bozabiliyor.
