Evi olmayanların kâbusu yine başlıyor! 2025 yılının kasım ayı için merakla beklenen kira artış oranı nihayet açıklandı. Kiracılar ve ev sahipleri arasındaki o meşhur pazarlık dönemi yaklaşırken, herkesin kafasında aynı soru: "Bu sene ne kadar zam gelecek?"
Aslında formül basit görünüyor ama işin içine bir girince... TÜİK'in açıkladığı 12 aylık TÜFE ortalamasına göre belirlenen oran, bu sene de kiraları etkileyecek. Şöyle ki: Eylül 2023 - Ağustos 2024 dönemindeki TÜFE ortalaması %35,21 olarak hesaplandı. Yani evet, duyduğunuz gibi!
Peki Bu Rakam Ne Anlama Geliyor?
Kasım ayında kira kontratını yenileyecek kiracılar için durum şu: Mevcut kiranıza en fazla %35,21 oranında zam yapılabilecek. Ama durun, hemen paniğe kapılmayın! Bu üst sınır, yani ev sahibiniz daha düşük bir oranda artış da yapabilir - ki bu pek sık rastlanan bir durum değil maalesef.
Geçen sene bu oranın %25'lerde olduğunu düşünürsek... Haklısınız, ciddi bir sıçrama var. Enflasyon canavarı maalesef kiraları da vuruyor.
Hesaplama Nasıl Yapılacak?
Diyelim ki şu an 5.000 TL kira ödüyorsunuz. Kasım'daki yeni kiranız şöyle hesaplanacak:
- Mevcut kira: 5.000 TL
- Artış oranı: %35,21
- Zam tutarı: 5.000 × 0,3521 = 1.760 TL
- Yeni kira: 5.000 + 1.760 = 6.760 TL
Gördüğünüz gibi, neredeyse iki bin liraya yakın bir artış! Cebinizden çıkacak paraya bakınca insanın tüyleri ürperiyor doğrusu.
Ev Sahipleri Ne Yapmalı?
Kanun diyor ki: Ev sahipleri kiracıya yazılı bildirimde bulunmak zorunda. Şöyle bir mektup yollayıp "Efendim, kiranız şu kadar olacak" demeleri gerekiyor. Ama biliyor musunuz, birçok ev sahibi bu kuralı atlıyor - sonra da mahkemelik oluyorlar.
Kiracı tarafındakiler için de durum farklı değil. Eğer ev sahibiniz size resmi bir bildirim yapmazsa... İşte o zaman mevcut kirayı ödemeye devam edebilirsiniz. Tabii bu, ilişkileri germek pahasına oluyor genelde.
Şu TÜFE meselesine takılanlar olabilir. "Acaba doğru mu hesaplanıyor?" diye soranları duyar gibiyim. Resmi rakamlar böyle ama sokaktaki vatandaşın hissettiği enflasyon çok daha farklı elbette.
Uzmanlar Ne Diyor?
Emekli bir emlak komisyoncusu olan Ahmet Bey'in (65) bu konuda söyledikleri oldukça çarpıcı: "40 yıllık meslek hayatımda bu kadar sert kira artışları görmedim. Kiracılar zor durumda, ev sahipleri enflasyon karşısında zarar ettiğini düşünüyor. Ortada bir denge kurmak gittikçe zorlaşıyor."
Gerçekten de öyle değil mi? Enflasyon canavarı herkesi kemiriyor ama kimse bu işten memnun görünmüyor.
Son bir not: Eğer kirayı fazla buluyorsanız, pazarlık şansınız her zaman var. Belki de ev sahibinizle oturup konuşarak daha makul bir oranda anlaşabilirsiniz. Ne de olsa kiracı-ev sahibi ilişkisi sadece parayla olmuyor.
Önümüzdeki kasım ayı hepimiz için yeni bir ekonomik sınav olacak gibi görünüyor. Umarım her iki taraf da bu süreci en az hasarla atlatır.