Evi olmayanların kabusu, ev sahiplerinin ise dört gözle beklediği o tarih yaklaşıyor. Evet, 2025 yılı kira zammı için geri sayım başladı diyebiliriz. Her yıl olduğu gibi bu yıl da binlerce kiracı ve ev sahibi, "Acaba ne kadar artacak?" sorusunun yanıtını merakla bekliyor.
Peki bu önemli oran ne zaman belli olacak? İşte cevabı: Kasım ayında! TÜİK'in açıklayacağı 12 aylık enflasyon verileri, kira artışlarının da yol haritasını çizecek. Yani aslında Kasım ayının son günlerinde, 2024'ü tamamlarken 2025'in ilk kira zammı rakamlarını da öğrenmiş olacağız.
Kira Artışı Nasıl Hesaplanıyor?
Bu konu gerçekten kafa karıştırıcı olabiliyor. Basitçe anlatmak gerekirse, eğer sözleşmenizde "TÜFE'ye endeksli" gibi bir madde varsa -ki genelde öyle oluyor- işte o zaman TÜİK'in açıkladığı 12 aylık enflasyon oranı kadar artış hakkınız doğuyor. Tabii bu, "Oh ne güzel, tamam o zaman" demek kadar basit değil.
Çünkü unutmayın, enflasyon oranı yüksek çıktığında kiracılar için kabus, ev sahipleri için ise -biraz acımasızca söylüyorum- sevindirici bir haber olabiliyor. Tam tersi durumda da ev sahipleri hayal kırıklığına uğrayabiliyor. İşin içinde insani boyut var sonuçta.
Peki Ya Sözleşmede Farklı Bir Madde Varsa?
Bu noktada işler biraz daha karmaşık hale gelebiliyor. Bazı sözleşmelerde "yüzde 25 oranında" gibi sabit artış maddeleri yer alabiliyor. Ancak dikkat! Yargıtay'ın son yıllardaki kararlarına baktığımızda, enflasyonun altındaki oranların geçersiz sayılabileceğini görüyoruz. Yani ev sahibiniz "Ama sözleşmede yüzde 10 yazıyor" dese bile, eğer enflasyon yüzde 50 çıkarsa -Allah korusun- siz yine de TÜFE oranında artış yapma hakkına sahipsiniz.
Tabii tam tersi durumda, yani enflasyon düşük çıkarsa, sözleşmedeki yüksek oran geçerli olmuyor. Kafa karıştırıcı, biliyorum, ama maalesef Türkiye'de kiracı olmak böyle bir şey.
Kiracılar ve Ev Sahipleri Ne Yapmalı?
Öncelikle sakin olun. Panik yapmanın kimseye faydası yok. Kasım ayı gelmeden şunları yapmanızı öneririm:
- Sözleşmenizi bir kez daha -dikkatle- okuyun
- Geçen yılki kira artış oranınızı hatırlayın
- TÜİK'in açıkladığı enflasyon verilerini takip etmeye başlayın
- Komşularınızla bu konuyu konuşun - belki sizden daha deneyimli olanlar vardır
Son bir not: Eğer ev sahibiyseniz, kiracınızla iyi geçinmeye çalışın. Eğer kiracıysanız, ev sahibinize karşı dürüst olun. Bu işler insani ilişkilerle de ilgili sonuçta. Rakamlar önemli evet, ama insanlık daha önemli bence.
Kasım ayı geldiğinde hep birlikte göreceğiz. Umarım her iki taraf için de makul bir oran çıkar da kimse mağdur olmaz. Bekleyip göreceğiz...
