Küresel Et Krizi: Avrupa ve Türkiye Karşılaştırması
Dünya genelinde yaşanan kuraklık, sert iklim koşulları ve artan yem maliyetleri, küresel sığır varlığını olumsuz etkileyerek et arzında daralmaya yol açtı. ABD ve Çin gibi büyük tüketici ülkelerdeki talep artışı da fiyatlar üzerinde ek baskı oluşturdu.
Avrupa'da 100 kilogram karkas etin fiyatı 745.3 euroya yükselirken, Türkiye'de ise euro bazında fiyatların düştüğü gözlemlendi. Bu gelişme, küresel et piyasasındaki trendin Türkiye'de tersine döndüğünü gösteriyor.
Türkiye'de Et Fiyatlarındaki Düşüşün Detayları
Türkiye'de mart ayında kilogramı ortalama 10.88 euro olan karkas et fiyatı, kasım ayında yüzde 11.2'lik düşüşle 9.66 euroya geriledi. Avrupa'da kasım ayında kuşbaşı etin ortalama fiyatı 16.13 euro olarak kaydedilirken, Türkiye'de bu rakam 13.13 euro seviyesinde kaldı.
İstanbul Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Faruk Güzeldere, Türkiye'de et fiyatlarında 6 Şubat depremleri sonrasında telef olan hayvan sayısı bahane edilerek spekülatif artışlar yapıldığını ancak Et ve Süt Kurumu'nun (ESK) ucuz karkas et uygulamasının fiyatları regüle ettiğini belirtti.
ESK'nin Piyasa Düzenleyici Rolü
Güzeldere, "Bu proje olmasaydı et fiyatları tutulamazdı" açıklamasını yaparak ESK'nin piyasa üzerindeki düzenleyici etkisine dikkat çekti. Bazı dönemlerde etlerin uygun fiyatlı olduğu için tükenebildiğini hatırlatan Güzeldere, özellikle Ramazan ayında bu durumun sık yaşandığını ifade etti.
Güzeldere, "Vatandaş stok yapmak istiyor, lokantacısı, yemekçisi geliyor. Bu kamu faydası gözetilerek yapılan bir şey. Burada herkesin faydalanması lazım" şeklinde konuştu.
Sosyal Medyada Spekülatif Mesajlar
İstanbul Perakendeci Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Aydın Tüfekci, son dönemde çeşitli sosyal medya kanallarından "hayvanlarınızı kesmeyin (fiyatı) şu kadar olacak" şeklinde paylaşımlar yapıldığını açıkladı.
Tüfekci, "İnsanlar 'karkas 600 lira olacak kesmeyin' diye mesaj atıyor. Köylü de parası ödenmiş hayvanları satmıyorlar. Ticaret ile Tarım ve Orman Bakanlıkları'na bildirdik" ifadelerini kullanarak spekülatif hareketlerin önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye'de uygulanan kamu politikaları sayesinde, küresel et fiyatlarındaki tırmanışa rağmen yerli tüketicinin korunduğu görülüyor. Ancak sektör temsilcileri, spekülatif girişimlere karşı dikkatli olunması gerektiği konusunda uyarıyor.
