Hükümet, tarım ve gıda ticareti sektöründe köklü değişiklikler getirecek olan Hal Kanunu üzerindeki çalışmalarını büyük ölçüde tamamladı. Yasa taslağının 2024 yılbaşında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sevk edilmesi bekleniyor. Bu düzenleme, hal dışı ticaretten vergi denetimine kadar birçok alanda yeni kurallar içeriyor.
Hal Dışı Ticarette Yeni Dönem
Yeni Şafak gazetesinin edindiği bilgilere göre, düzenlemenin en dikkat çeken maddelerinden biri hal dışında meyve ve sebze satışı yapan tüccarları kapsıyor. Belirli kriterler çerçevesinde bu tüccarlara yetki belgesi alma zorunluluğu getirilecek. Böylece kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım atılmış olacak.
Vergi kaçakçılığının önüne geçmek için de önemli düzenlemeler hayata geçirilecek. Hal Kayıt Sistemi'ne rüsum ücretini malın gerçek değerinden düşük giren tüccarlar mercek altına alınacak. Vergiyi az ödemek için bu yola başvuran hal dışı tüccarların yetki belgeleri askıya alınacak ve ticari faaliyetleri durdurulacak. Bu sayede aracıların tarladan aldıkları ürünlerin gerçek fiyatlarını sisteme girmeleri zorunlu hale gelecek.
Zincir Marketlere Üretici Kotası
Düzenlemeyle birlikte hal içinde komisyoncular arasında yapılan satışlar da yasaklanacak. Rekabet ortamını güçlendirmeyi hedefleyen bu değişiklikle, zincir marketlere üreticiden doğrudan ürün alımı için %20 kota getirilecek. Bu oranın zaman içinde artırılması planlanırken, üreticilerin fiyatları aşağı çekmesi öngörülüyor.
Böylece tüketicilere daha uygun fiyatlarla ürün ulaştırılması hedefleniyor. Zincir marketlerin ilk aşamada aldıkları ürünlerin beşte birini doğrudan üreticiden temin etmesi zorunlu olacak.
Üreticilere Devlet Desteği
Yapılan çalışmaya göre, hal içerisinde üretici örgütlerine %25 oranında yer ayrılması da mümkün olacak. Üretici örgütleri eğer hal kurmak isterse devletten ücretsiz arsa alabilecek. Bu destekle küçük üreticilerin pazara daha kolay erişim sağlaması amaçlanıyor.
Tüm bu düzenlemelerin, tarım sektöründeki aracı sayısını azaltarak hem üreticiyi hem de tüketiciyi koruyacak şekilde tasarlandığı belirtiliyor. Meclis'ten geçmesi beklenen yasa taslağının, sektörde önemli bir dönüşüm başlatması öngörülüyor.
