Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kliniği Şefi Prof. Dr. Esra Çöp, günümüzde akran zorbalığının ilkokul seviyesine kadar indiğini ve bunun endişe verici bir gelişme olduğunu belirtti. Prof. Dr. Çöp, bu durumun önemli nedenlerinden birinin, çocukların çok erken yaşlarda dijital dünyayla tanışması ve şiddet içeriklerine maruz kalması olduğunu vurguladı.
Dijital Dünya ve Şiddet İçeriği Zorbalığı Tetikliyor
Prof. Dr. Esra Çöp, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, farkındalığın artmasının yanı sıra, çocukların erken yaşta teknolojik aletlerle uzun süre vakit geçirmesinin kritik bir risk faktörü oluşturduğunu ifade etti. Çocukların, gerçek ile kurgu arasındaki farkı tam olarak ayırt edemedikleri yaşlarda şiddet içerikleriyle karşılaştıklarını, bunu bir oyun gibi algılayıp okul ortamında da benzer davranışları sergileyebildiklerini kaydetti.
"Henüz beyin gelişimleri tamamlanmamış olan çocukların, karar verme ve neden-sonuç ilişkisi kurma becerileri yeterince gelişmemiştir" diyen Çöp, bu nedenle hem ailelerin hem de okulların çocuklara daha fazla rehberlik etmesi gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca, okul disiplin yönetmeliklerindeki farklılıklar ve bu alandaki program eksikliklerinin bir boşluk yarattığını, bu boşlukların doldurulmasının zorbalığı önlemede etkili olacağını söyledi.
Zorbalığın Uzun Vadeli Sonuçları: İçe Kapanmadan İntihara
Prof. Dr. Çöp, zorbalığın kronikleşmesi durumunda mağdur çocuklarda ciddi sorunlar gözlemlendiğini aktardı. Okula gitmek istememe, ders başarısında düşüş, arkadaşlardan uzaklaşma ve içe kapanma gibi belirtilerin sık görüldüğünü belirtti. Uzun süreli zorbalığın, intihar gibi çok ağır sonuçlara da yol açabileceği uyarısında bulundu.
Karın ağrısı, baş ağrısı gibi fiziksel şikayetlerin de okul reddine eşlik edebileceğini ifade eden Çöp, aileleri çocuklarındaki ani davranış değişiklikleri, okula karşı isteksizlik ve derslerdeki belirgin farklılıklar konusunda uyardı. Çocuk ve ergenlerin yaşadıklarını paylaşmakta çekindiklerini, özellikle siber zorbalık durumlarında ailelerinin teknoloji kullanımlarını kısıtlayacağı korkusuyla sessiz kalabildiklerini vurguladı.
Çözüm İçin Sistemli Bir Yaklaşım Şart
Akran zorbalığının sistemsel bir sorun olduğunu ve sadece ailelerin veya sadece okulun sorumluluğunda olmadığını kaydeden Prof. Dr. Esra Çöp, aile-okul iş birliğinin hayati önem taşıdığını söyledi. Hem ailelerin hem de okul rehberlik birimlerinin, okul kuralları, arkadaş ilişkileri ve duygu yönetimi konularında eğitimli olması gerektiğini belirtti.
Çocuklara akran zorbalığının ne olduğunun anlatılması, başlarına böyle bir durum geldiğinde kimden ve nasıl yardım alabileceklerinin net bir şekilde öğretilmesi gerektiğini ifade eden Çöp, "Çocukların sıkıştıklarında güvenebilecekleri bir sistem oluşturulmalıdır" dedi. Bu eğitimin hem aile içinde hem de okul ortamında birlikte verilmesinin önemine dikkat çekti.
