Şu meşhur 'sonra yaparım' cümlesini kurduğunuzda içinizde hafif bir huzursuzluk hissediyor musunuz? Cevabınız evetse, yalnız değilsiniz. Aslında hepimiz zaman zaman erteleriz ama bu durum kronikleştiğinde hayatımızı çekilmez kılabiliyor.
Psikolog Dr. Özge Özkan'a göre, işleri sürekli olarak ertelemek sadece tembellik değil; kökeninde derin psikolojik dinamikler yatıyor. Özellikle mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip olanlar, hata yapma korkusuyla adeta felç oluyor ve başlamaktansa ertelemeyi tercih ediyor.
Neden Kendimize Bu Kadar Acımasız Davranıyoruz?
Dr. Özkan, 'yapmalıyım', 'zorundayım' gibi katı iç konuşmaların aslında bizi hareketsizliğe sürüklediğini belirtiyor. Kendimize karşı bu acımasız dil, isteksizliği ve direnci beraberinde getiriyor. Oysa daha yumuşak bir dil—'istersem yaparım', 'yapmayı seçebilirim'—içsel motivasyonu tetikliyor.
Kurtulmak İçin İşe Yarayan 5 Pratik Adım
- Büyük Görevleri Parçalara Bölün: Devasa bir projeye bakmak gözünüzü korkutabilir. Onu minik, yönetilebilir parçalara ayırmak ise başlangıcı inanılmaz derecede kolaylaştırır.
- 5 Dakika Kuralını Deneyin: Kendinize 'sadece 5 dakika' yapacağım deyin. Başladıktan sonra devam etmek çok daha kolay olacak, emin olun.
- Kendinizi Ödüllendirin: Küçük bir ilerleme kaydettiğinizde bile kendinizi şımartın. Bu, beyninizi olumlu bir şekilde koşullandırır.
- Mükemmeliyetçilik Tuzağından Çıkın: 'Ya hep ya hiç' zihniyetini bir kenara bırakın. Biraz ilerleme, hiç ilerlememekten her zaman daha iyidir.
- Zaman Blokları Oluşturun: Belirli bir iş için takviminizde somut bir zaman bloğu ayırın ve o zaman geldiğinde, mazeret üretmeden başlayın.
Aslında mesele sadece zamanı yönetmek değil, duyguları yönetmek. Can sıkıntısı, kaygı veya belirsizlik hissi bizi ertelemeye itebilir. Bu duyguları kabul etmek ve yine de harekete geçmek, her şeyi değiştirebilir.
Unutmayın, erteleme alışkanlığı bir gecede oluşmadı. Dolayısıyla bir gecede de yok olmayacak. Kendinize karşı sabırlı olun ve küçük adımların gücüne inanın. Bugün başlayacağınız o küçük şey, yarın size büyük bir rahatlama getirecek.
