Devlet memurlarının belediyelerin reklam panolarında yer alan afişlerde ve reklam filmlerinde bulunup bulunamayacağı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında netlik kazandı. İşte memurların reklamlarda yer alabilmesi için gereken koşullar...
Devlet Memurları Kanunu'nda Ticari Faaliyet Yasağı
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 28. maddesi, memurların ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağını düzenliyor. Kanuna göre memurlar tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek faaliyetlerde bulunamıyor, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamıyor, ticari mümessil veya ticari vekil olamıyorlar.
Aynı madde, memurların mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamayacağını, özel sektörde çalışamayacağını hükme bağlıyor. Memurların eşleri ve çocuklarının bu tür yasaklanan faaliyetlerde bulunması durumunda ise 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirim zorunluluğu bulunuyor.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun Getirdiği İstisna
05/12/2012 tarihli 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 1. maddesi, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahiplerinin manevi ve mali haklarını korumayı amaçlıyor. Kanunun 18. maddesi ise mali hakların kullanılmasına ilişkin düzenlemeler içeriyor.
Bu maddeye göre, memur, hizmetli ve işçilerin işlerini görürken meydana getirdikleri eserler üzerindeki haklar, aksi kararlaştırılmadıkça bunları çalıştıran veya tayin edenlerce kullanılıyor. Ancak mesai saatleri dışında gerçekleştirilen çalışmalar için farklı kurallar geçerli olabiliyor.
Memurlar İçin Reklamlarda Yer Alma Koşulları
İki kanunun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, devlet memurlarının reklamlarda yer alabilmesi için belirli şartların sağlanması gerekiyor. Buna göre:
657 sayılı Kanuna tabi personelin öncelikle bu kanunun 8. maddesinde belirtilen davranış biçimine uyması şartı bulunuyor. Söz konusu faaliyetin mesai saatleri dışında icra edilmesi, bu faaliyetten 5846 sayılı Kanun kapsamında elde edilen mali haklar haricinde herhangi bir akit ile işverene bağlanılmaması ve sosyal güvenlik kuruluşlarından biriyle ilişkilendirilmemesi gerekiyor.
Tüm bu koşulların sağlanması durumunda, devlet memurunun telif ücreti karşılığında reklam filminde oynaması ve reklamlarda yer alması mümkün hale geliyor. Bu düzenleme, memurlara belirli sınırlar çerçevesinde sanatsal faaliyetlerde bulunma imkanı tanıyor.
